Osmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi
Ali YıldırımOsmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi Gönderileri
Osmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi kitaplarını, Osmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi sözleri ve alıntılarını, Osmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi yazarlarını, Osmanlı Engizisyonu - Zulmün Tarihi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Ebussuud için insanların katline binbir gerekçe bulmak hiç de zor değildir. Ramazan'da oruç tutmamak, namaz kılmamak, Yezid'e lanet etmek, Yunus'tan deyişler okumak ve daha ne sudan sebepler...
KANUNİ'NİN CEVABI (isyan eden oğluna hitaben)
Ey demâdem mazhar-ı tuğyân u isyânum oğul,
Takmıyan boynuna herkiz tavk-ı fermânum oğul,
Ben kıyar mıydım sana ey Bâyezİd Hân'um oğul,
Bi-günâhım dime, bâri, tevbe kıl canum oğul.
Enbiyâ vü evliya, ervâh-ı a*zam hakkiçün,
Nûh u İbrahim ü Mûsâ, İbni Meryem hakkiçün,
Hatm-i hasâr-ı nübüvvet
BAYEZİD'İN MANZÛM TAZARRUNÂMESİ
Ey serâser âleme sultân Süleymânum baba,
Tende canûm cânumun içinde cânânum baba,
Bâyezidine kıyar mısın cânum baba?
Bi-günâhım, Hak bilür, devletlü sultânum baba.
Enbiyâ ser-defteri, ya'ni ki Âdem hakkiçün
Hem dahi Musâ İle İsâ-i Meryem hakkiçün,
Kâinatun serveri, ol rûh-i a'zâm
Süleyman'ın oğlu Selim'i veliaht olarak göstermesi diğer oğul Beyazıt'ın sonu demekti. Beyazıt başını Öne eğip kesilmesini beklemek yerine isyanı seçti. Ne var ki ordusu babasının ordusuna yenildi ve İran şahı Tahmasap'a sığınmak zorunda kaldı (1559).
...şehzade Mustafa mükellef eğer vurulmuş bir ata binerek huzur-i şahaneye gitti. Vezirler kendisine yol göstericilik yapıyorlardı. Fakat zavallı şehzade babasının otağına varınca karşısında padişah ile saray görevlilerini göreceğine, kendisini idama memur yedi dilsizle karşılaştı. Dehşet içinde kalmıştı. Şehzade, atlas bir perde arkasında bu korkunç sahneyi temaşa eden babasını boş yere çağırıp dururken, o dilsizler Mustafa'nın üzerine atıldılar. Bahtsız şehzade Mustafa babasının otağında ruhunu teslim etti." Şehzade padişahın öfkesine kurban gittikten sonra hazine def- tarları Mustafa'nın hâzinesine, otağına, hayvan ve uşaklarına devlet adına el koydu. Ulemaya cenaze namazı kılmaları için emrolundu."
Karısı Hürrem Sultan karşısında hiçbir etkinliği kalmayan ve Hürrem'in sözünden çıkmaya cesaret dahi edemeyen Kanuni, Gülbahar hatundan olma ve "ekber evlat" olarak görülen oğlu Mustafa’yı kendi çadırına davet ederek gözünü kırpmadan boğdurtur
Varna kadısına hükmüm ki:
Balçık kasabası naibinin imzası İle yüce huzuruma sicil sureti sunulup, hükmün altında bulunan Kaliagra kalesinde bulunan Sarı Saltuk zaviyesinde Işık taifesinden Mehmet adlı kimsenin kutsal şeriata ve İslam dinine aykırı bazı sözler söylediği bildirilmiş.
Şimdi; bundan önce ülkemde her yere hükmü şerifler gönderip, bunun gibi zaviyelerde kutsal şeriata aykırı sapık fikirli Işık taifesinin barındırılmamasını buyurmuştum.
Buna göre buyurdum ki, emrini gelip ulaşınca bu konu üzerinde durup öğrenesin ki, adı geçen Işığın söylendiği gibi şeriata aykırı sözler söylediği doğru mudur?
Nasıl bir kimsedir? Ondan başka zikrolunan zaviyede bulunanlar sapık Işık topluluğu mudur? Yoksa kendi hallerinde Sünni topluluk mudur? Yazıp bildiresin. (15 Ekim 1559, Salı)
Kanuni'nin fermanı
...Şerefli hükmüm elinizi buldukta bundan sonra bayramlarda Şeriate aykırı olduğundan kimseye davul ve nakkare çaldırmayasın, eğlence ve yasaklanmış davranışlar yaptırmayasın. Aşure zamanında dahi Işık topluluğunu bu tür davranışlarla şehirde dolaştırmayasın, gezmesini önleyesin. Bu yasağa uymayanları kutsal şeriat gereği ile cezalandırıp, bu yüce emrimin suretini orada bulunan sicile kaydedip, bugünden sonra yüce emrime aykırı ve kutsal şeriata karşı gelen kimselere göz açtırmayasın. (24 Ağustos 1558, Cumaertesi)
Bu yüzyılda Kızılbaş, Rafizi, Işık, Torlak, Kalender, Haydari gibi kavramlar aynı anlamda ve aynı inancı ifade etmek üzere kullanılıyor. (16. yy)