Pan
Knut HamsunPan Reviews
You can find Pan reviews, Pan book reviews, Pan ratings on 1000Kitap.Kitabı okumaya başlamadan önce yazarı biraz daha yakından tanımak amacıyla araştırma yaptım. Klasik olarak görünen tüm eserlere başlamadan önce rutinim olan bir araştırma bu aslında. Araştırmalarımda kitabın isminin anlamının Yunan mitolojisinde 'Kırın,satirlerin ve Çobanların Tanrısı' olduğunu öğrendim ki bu kitabı okuduktan sonra çokta uygun olduğunu anlamamı sağladı. Çünkü kitap aşk faktörünü bir kenara koyarsak kesinlikle bir doğa güzellemesiydi. Orman, toprak, güneş, su.. Aklınız okuduklarınızda ruhunuz kitapta kalıyor diyebilirim. Doğa tasvirleri şahaneydi. Akıcı bir anlatım ve gerçekçi bir çeviride kitabın bonus yanıydı diyebilirim.
Kitabın aşk kısmı kesinlikle saç baş yolduran cinstendi ki kiyamam erkek karakterimiz Glahn çokça yara aldı. Sevmek güzel şey vesselam. Peki ya sevilmek? Bakın işte orda işler biraz karışıyor. Gerçek sevginin karşılığı, sevmesini bilmeyen biri olmamalıydı. Ama ne yaparsınız gönül bu...Neyse sinirlenmiyeceğim. Yazarın yazım dili, önsöz ve çevirisi hakkında edindiğim, beni benden alan sürprizi ve doğa teması ile herkesin severek okuyacağını düşündüğüm bir eserdi. Bu arada söylemeden geçmek istemiyorum.
Çocukken “Radyo Tiyatrosu” nda dinleyip unutamadığım bir pastoral aşk romanı… Böyle bir tabiat, aşk, tutku, nefret okuyucuyu büyülüyor. Hiçbir laf kalabalığı, gereksiz tasvir yok. Her şey yerli yerinde…Hani bazı romanlar vardır ya hiç bitmesin istersiniz; işte tam da onlardan biri…Bu arada Behçet Necatigil ustanın enfes çevirisi de cabası…
İnsan ve doğa ilişkisi üzerine yoğunlaşan Hamsun, 19.yüzyıl sonlarındaki insanın yalnızlaşmasını, toplumdan uzaklaşıp doğayla baş başa kalışıyla birlikte kendi doğası üzerine düşünmesini ve hızla yükselen kapitalist toplum dalgasının etkilerini ruhunda hissetmişçesine eleştirel bir tavırla sade ve doğal insana özlemini dile getiriyor. Kuzey Norveç
Knut Hamsun'un Açlık ve Dünya Nimeti kitaplarından sonra bu romanını da okudum. Hani bazı filmler vardır durağandır. Film boyunca sadece başrol oyuncusu kadrajdadır. Pek tutulmaz ama bilinir. İşte Knut Hamsun'un kitapları da aynen böyle. Kendine has bir çekiciliği var. Durağan bir kitap ama kitabı bırakamıyorsunuz.
İşte tam bir Kuzey edebiyatı! İskandinav Ülkelerinden herhangi bir kitap okuyup sevmediğim olmadı şimdiye kadar.
Aslında genel olarak benzer bir havası var kuzey edebiyatının soğuk bir atmosfer, doğayla içiçe bir yaşam, genellikle ormanın içlerinde veya ormanla bağlantılı geçen durgun, sakin, kıpırtısız bir yaşam, bir de köpekleri oluyor mutlaka.
Norveç 'in kuzeyinde doğa ile birlikte yaşamak kulağa çok hoş geliyor. Yanımda köpeğim ne güzel yaşar gideriz. Kitabın içinde de Teğmen Thomas Glahn tam da bu zeminde yaşamını sürdürmektedir. Ama nasıl, bakalım.
1855...
Köpeği Ezop ile birlikte ormandaki kulübesinde sakin bir yaşam sürüyor. Ne güzel doğayla iç içe, dingin geçen günler. Ormanın üstündeki o büyüleyici ışıltı, ufku saran kırmızı ışık, akşamın sessizliği okurken bile insana huzur veriyor. İklim geçişlerindeki doğanın döngüsü, insanın ruhundaki etkisi ile olan ilintisini çok güzel aktarmış yazar.
Bu döngü içinde sakince yaşarken Edwarda ile tanışıyor teğmen. Ondan sonra güzergah değişiyor. Bir de Eva var, demircinin kızı. Yani biz şimdilik böyle bilelim. Kitap ilerledikçe bambaşka gerçeklerle yüzleşiyor okuyucu. Ahh Ezop en çok ona üzüldüm.
Glahn ve değişken duyguları, gelip geçecek hevesleri üzerinde konuşacak çok şey var. Yazarın insan ruhunu ve duygularını, iklimler ve doğa ile birlikte içiçe vermesi, konuya ayrı bir lezzet vermiş. Sonuna doğru hüzün çöküyor tabi...