Petrol - Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü
Daniel YerginSözler ve Alıntılar
Gerçek şudur ki, Rockefeller'in liderliği altında, evvelce onun rakibi olmuş bu kişiler, kendi aralarında, faaliyetleri ve kapsamı yönünden eşsiz bir organizasyon olan ve akıllara durgunluk veren çabuklukla gelişmiş bir şirket oluşturmuşlardı.
Sayfa 45Kitabı okuyacak
1888 yılında Rothschild'ler yeni bir adım daha attılar ve İngiltere'de kendilerine ait ithalat ve dağıtım şirketlerini kurdular. Bu konuda Nobel kardeşler de onları izleyerek aynı şeyi yaptılar. Sonunda Standard sanki elektrik çarpmış gibi bir hızla harekete geçerek, yabancı bir ülkede ilk ortaklığını açtı. "Anglo American Oil Company" adlı bu şirketin kuruluşu Rotschild'lerin Britanya'da açtıkları yeni teşebbüsün resmen açılışından tam yirmi dört gün sonraya rastlar.
Sayfa 60Kitabı okuyacak
Birleşme ve entegrasyon ve basından gelen hücumların en yoğun olduğu bir defasında Rockefeller'in şöyle dediği söylenir: "Kazandığım bunca servetin tümü o devirde yaşadığım kaygı ve endişeyi tazmine yetmedi." Eşi de bu konuda kendisine katılıyor ve o günleri "üzüntü dolu günler" olarak nitelendiriyordu. Bizzat kendi söylediğine göre, "o günlerde uykusu bölünmeden geçirdiği tek bir gecesi bile yoktu."
Sayfa 46Kitabı okuyacak
Adı geçen bu tröst, o güne kadar kurulmuş olan en büyük "tröstler" içinde birinci olanıydı ve hukuki yönden fevkalade meşruydu. Ama bu meşruluğa rağmen, önceleri eşlerini kaybetmiş dulları ve bunların yetimlerini koruyucu bir müessese olarak tanınan "tröst" deyimi, kısa zamanda ismi anıldığı zaman zillet ve nefretle anımsanan bir kavram haline dönüştü.
Sayfa 43Kitabı okuyacak
Rockefeller daha işin başında , kendisine bir ilke edindi ve bu ilkesine de sonuna kadar sanki kutsal bir şeymiş gibi sadık kaldı. Bu ilkesi, firma için kuvvetli bir nakit para pozisyonu kurmak ve her zaman için elde bol miktarda para bulundurmak ilkesiydi. Ayrıca daha 1860'larda bile yeteri kadar finans kaynağı kurmuştu. Bunu yapmasındaki amaç da, demir yolları ve başka büyük şirketlerin uğradığı akıbete uğramamak, şirketinin sermayedarlara, bankerlere ve spekülatörlere muhtaç duruma gelmesini önlemekti. Nakit para sayesinde şirket, hem rakiplerini yerden yere vuran şiddetli karmaşa ve depresyonlardan daima uzak kaldı hem de bu gibi durumlardan kendisine yarar sağladı.
Sayfa 35Kitabı okuyacak
Rockefeller'in bazı iş arkadaşları bu eleştirilerden tedirgin olmaktaydı. Bunlardan biri 1887'de Rockefeller'e şunları yazıyordu: "Ticaret tarihinde görülmemiş bir başarıya ulaştık, adımız tüm dünyada ün kazandı. Kamuoyundaki yerimizse hiç de gıpta edilecek gibi değil. Adımız tüm kötülüklerin, acımasızlığın, zulmün ve katı kalpliliğin temsilcisiymişiz gibi anılıyor. Bence bu haksızlıktır... Bunu yazmaktan acı duyuyorum; çünkü tüm hayatımda ticari yaşamda şerefli bir yer edinmenin özlemini çektim."
Sayfa 52Kitabı okuyacak
Petrol ve gazyağı lambasının o günlerdeki Amerikan yaşamını ve Amerikalılar'ın saat kavramını değiştirdiğini söylemek yanlış olmaz. ... Daha 1864 yılında, New York'lu bir eczacı bu yeni aydınlatıcı yağın özelliklerini şu sözlerle anlatmıştır: "Gazyağı bir anlamda kırsal kesimde yaşayan insanların hayatını uzattı. Balina yağının yeterli olmaması nedeniyle erkenden güneş batar batmaz yatmaya ve yaşamlarının hemen hemen yarısını yatakta geçirmeye açılmış insanlar artık gecenin bir kısmını okumakla veya eğlenceyle geçiriyorlar. Bu durum öncelikle kış mevsimi için geçerli."
Sayfa 48Kitabı okuyacak