Popular Science Türkiye - Sayı 46 Gönderileri
Popular Science Türkiye - Sayı 46 kitaplarını, Popular Science Türkiye - Sayı 46 sözleri ve alıntılarını, Popular Science Türkiye - Sayı 46 yazarlarını, Popular Science Türkiye - Sayı 46 yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Galaksileri inceledikçe her birinin merkezinde dev bir karadelik bulunduğunu gördük. Peki bu karadelikler nasıl meydana gelmiş olabilir? Sorumuza cevap bulmak için kozmik filmi başa sarıp Büyük Patlama’ya kadar gitmemiz gerekiyor.
Büyük Patlama anında ortaya çıkanlar bir çorbaya benziyordu. Sonraki üç dakika içinde kaynayan evren soğumaya başladı. Ama soğuk hali bile 1 milyar derece sıcaklığa sahipti. Bu esnada hidrojen ve helyum çekirdekleriyle birlikte az miktarda döteryum ve lityum ortaya çıktı. Sonraki birkaç yüz bin yıl boyunca genişleme ve soğuma dışında önemli bir şey olmadı. Daha sonraysa sıcaklık birkaç bin dereceye düştü ve elektronlar yavaşladı. Böylece hidrojen ve helyum atomlarının çekirdekleri bu elektronları yakalayıp ilk nötral atomları meydana getirdiler. İşte bu önemli bir gelişmeydi çünkü bu noktadan sonra evren, onu anlayabileceğimiz bir
şekle bürünmeye başladı. Bundan önce elektrik yüklü parçacıklardan oluşan bir çorbaydı. Bu aşamadaysa fotonlar
engellenmeden yol almaya başladıkları için evreni saran sis
kayboldu. Yaklaşık bir milyar yıl sonra, evren sakinleşme evresine geçiş yaptı. Kütleçekim devreye girdi, element yığınlarını bir araya toplayıp gökcisimlerine şekil verdi. Galaksiler, yıldızlar ve ardından gezegenler ortaya çıktı
Sayfa 63
galaksimizin merkezinde bulunan Sagittarius A
kara deliğinin iki ana oluşumla çevrelendiğini de biliyoruz.
Doğusunda bir süpernovanın kalıntıları, batısındaysa mini bir spiral bulunmakta. Süpernova, bir uçtan diğer uca 25 ışık yılı boyunca uzanıyor. İşte o güçlü radyo dalgalarının büyük bir kısmından bu süpernova sorumlu. Batıdaki spiral ise üç kollu. Saniyede 1.000 kilometre hızla dönüyor. İyonize olmuş toz ve gaz bulutlarından oluşmakta. Sagittarius A bu spiralin tam merkezinde bulunan, olağanüstü kütleye sahip bir karadelik. Etrafındaki yıldızlar da onun muazzam
kütlesinden etkilenip çok büyük bir hızla hareket ediyor. Sagittarius A’nın çok yakınında 28 tane yıldız var. Saniyede 5 bin kilometre gibi akıl almaz bir hızla kara deliğin etrafında
dönmekteler.
Sayfa 62
bir araştırma grubu, 10 milyon yıl sonra
çok büyük bir ziyafet olacağını tahmin ediyor. Galaksi merkezinden yayılan yüksek frekanslı radyo sinyallerini izleyen Harvard ve Smithsonian araştırmacıları, Sagittarius A’dan 400 ışık yılı ötede garip bir şey olduğunu gördüler:
Buradaki gökcisimlerinin oluşturduğu madde yığını git gide büyüyor. Bu durum, bir araya gelerek sürekli büyüyen maddenin tek bir yapıya; 30 milyon güneş kütlesine eşdeğer devasa bir buluta dönüşmesine dek devam edecek.
Bu noktaya eriştiğinde bir yıldız yağmuruna sebep olacak.
Diğer bir deyişle, çok sayıda yıldız çabucak şekillenip, ardından hızlıca ölecek. Gaz bulutundan geriye kalanlarınsa karadelik tarafından yutulacağı tahmin ediliyor. Yani şu
anda Sagittarius A için gösterişli bir ziyafet sofrası hazırlanıyor olabilir. Bunu yutarsa ki yutacağı düşünülüyor, oluşacak jetlerin etkisi Samanyolu’na hızla yayılacak kadar
güçlü olabilir. Ama yemeğinin hazır olması için 10 milyon yıl boyunca beklemesi gerek
Sayfa 66
Güneş aniden kara deliğe dönüşseydi, kütlesi aynı kalır, biz de çevresinde dönmeye devam ederdik.
Olay ufkuna yakalanmadığımız için yutulmazdık ama Dünya’daki yaşam sonlanırdı.
Sayfa 63
Popular Science Türkiye - Sayı 46Popular Science Türkiye Dergisi · Doğan Burda Dergi · 201624 okunma
Popular Science Türkiye - Sayı 46Popular Science Türkiye Dergisi · Doğan Burda Dergi · 201624 okunma