Popüler Science Türkiye - Sayı 132
Popular Science Türkiye DergisiSözler ve Alıntılar
Hayatın her aşaması,
kendine özgü zorluklar içeriyor.
Sayfa 19Kitabı okudu
Hayattaki pek çok şeyde olduğu gibi ,
çoğu şey bakış açısına bağlı...
Sayfa 20Kitabı okudu
Hayatın yarısına geldiğinizde ,
kendinizi biraz stresli ve melankolik hissetmeniz için birçok neden olabilir.
Önceleri, yaşınız ilerledikçe fiziksel ve zihinsel olarak daha da güçlendiğinizi ,
daha çok şey öğrendiğinizi ve kazandığınızı düşünerek yükseliş eğrisinde olduğunuzu hissetmiş
olabilirsiniz.
Ancak şimdi
" artık son , başlangıçtan daha yakın"
diyerek kendinizi düşüşe ve nihai
yıpranmaya doğru giden bir yokuşun
başlangıcında hissediyor olabilirsiniz.
Sayfa 18Kitabı okudu
Uzay Zaman hakkında ne biliyoruz ?
1. Büyük Patlama
Genel göreliliğe göre, uzayzaman 13,8 milyar yıl önce Büyük Patlama'da bir tekillik halinde başladı. O zamandan beri de genişliyor.
2. İlk ışık yılı
Büyük Patlama'dan 380.000 yıl sonra uzay-zaman, atomların oluşmasına yetecek kadar soğudu ve daha önce hapsolmuş olan ışık evrene yayıldı.
3. İlk Yıldızlar
Evrenin oluşumundan 100 ila 200 milyon yıl sonra, uzay-zamanın biraz daha yoğun bölgeleri çökerek ilk yıldızları oluşturdu. Inanılmaz derecede büyük olan bu yıldızlar hızlı yaşadılar ve genç öldüler.
4. İlk Galaksiler
Büyük Patlama'dan bir milyar yil sonra, yıldızlar uzay-zaman yoğun bölgelerinde kümelendi. Daha faz maddeyi kendilerine çekerek ilk galaksileri oluşturdular.
5. Evren İvmeleniyor
Büyük Patlama'dan bu yana giderek yavaşlayan uzay-zaman, karanlık enerji adı verilen bir "şey" nedeniyle hızlanarak genişlemeye başladı.
6. Güneş Oluşuyor
Yaklaşık 4,6 milyar yıl önce bir gaz bulutu çökerek Güneş'i oluşturdu. Uzay-zaman o kadar bükülmüştü ki kısa bir süre sonra Güneş'in etrafında gezegenler oluştu.
7. Burada ve Şimdi
Bugün Dünya, kuantum teorisi ile Einstein'ın uzayzaman resmini en iyi nasıl birleştirebileceklerini düşünen fizikçilere ev sahipliği yapıyor.
8. Büyük Yırtılma
Karanlık enerjinin etkisi arttıkça, evren sonunda o kadar genişleyecek ki, atomlar arasındaki boşluk bile evreni parçalayacak kadar gerilecek.
Sayfa 44Kitabı okudu
Uzun Uyu , Güçlü Ol
Nedir?
Uykunun üstüne ilaç yok. Uyku gerek fiziksel gerek zihinsel sağlığa olumlu katkıda bulunuyor ve o denli önemli ki tam 23 gün süren 3.500 kilometrelik Fransa Bisiklet Turu'nun galiplerinin, bu süreçte en iyi uyuyanlar olduğu düşünülüyor. Bu da 30 yaşın üstündekiler için kötü haber demek... Son kırk yılda, ebeveynlerin ilk çocuklarına sahip olma yaş ortalaması erkeklerde 33,2'ye, kadınlarda ise 30,3'e yükseldi. Bir başka deyişle, son 40 yılda insanoğlunun geçirdiği uykusuz gecelerin sayısı arttı. Sleep dergisinde 2019 yılında yayımlanan bir araştırma, yeni ebeveynlerin altı yıl kadar uykusuzluk çektiğini ortaya koyuyor.Uyku kalitesinin ve süresinin düşmesinin uzun vadeli kümülatif etkileri; hipertansiyon, diyabet, obezite, depresyon, kalp krizi ve felç riskinin artması da dahil olmak üzere birçok hastalık çeşidi ile ilişkilendiriliyor. Avustralya Katolik Üniversitesinden Profesör Shona Halson, "Ayrıca bağışıklık sisteminizi de zayıflatıyor, ruh halinize ve bilişsel yeteneğinize zarar veriyor." diyor.
Sayfa 73Kitabı okudu
Uzun Uyu , Güçlü Ol
Nasıl?
Halson, "Uykusuz kaldığınızda şekerleme yapmak önemli olabilir." diyor. "Mevcut tüm şekerleme literatürü üzerinde yakın zamanda yapılan bir inceleme, en uygun şekerleme süresinin öğlen 1 ile öğleden sonra 4 arasında 20 ila 90 dakika olduğunu ortaya koydu." Çocuğunuz olsun ya da olmasın, yatma saatini mümkün olduğunca sabit tutun, öğleden sonra kafein tüketmekten kaçının ve akıllı telefonunuzu yatak odanızda tutmayın. Halson, "Stresli veya endişeli kişiler için rahatlama veya nefes almaya odaklanan uygulamalar da faydalı olabilir." diyor. "Ayrıca, süt gibi triptofan açısından zengin gıdaları da deneyebilirsiniz. Bu konuda çelişkili araştırmalar olsa da amino asidin uyumanıza yardımcı olabileceğine dair kanıtlar var." Son olarak, yatağa tok ya da bir bardak su içmiş olarak gitmeyin çünkü uykunun ortasında tuvalete gitme ihtiyacı ile uyanmanız mümkün.
Sayfa 73Kitabı okudu
ATOMLARLA BEYZBOL OYNAMAK
Bilim insanlan, optik tuzaklar aracılığıyla tek bir atomu bir noktadan diğerine atıp tekrar yakalamayı başardı. Önceki araştırmalarda tekil atomlar, optik tuzaklar kullanılarak hareket ettirilebilse de bu araştırma kapsamında ilk defa bir tuzaktan serbest bırakıldıktan sonra başka bir tuzak tarafından tekrar yakalanması başarılmış oldu. Optica dergisinde yayımlanan makalede, rubidyum kullanılarak yapılan deneylerde atomların saniyede 65 cm'lik hızlarla 4 mikrometre uzaklığına fırlatılabildiği belirtiliyor. Uzmanlar bu teknolojinin, yeni kuantum hesaplama türlerinin önünü açarak kuantum bilgisayarların geliştirilmesinde önemli rol oynayabileceğini söylüyor.
Sayfa 10Kitabı okudu