Soyu, Yaşamı, Sanatı

Şah Hatâyî

Cengiz Yıldırım

About Şah Hatâyî

Şah Hatâyî subject, statistics, prices and more here.

About

Şah İsmail'e ilgim aslında, ilkokul yıllarımda köyümde yapılan bir Cem töreninde Şah Hatâyî ismi geçtiğinde törende bulunan insanların ne kadar büyük bir saygıyla eğildiklerini gördüğümde başlamıştı. Şah Hatâyî kimdi? Nasıl ulu bir kişiydi ki, cemdekiler Hz. Ali ve Hz. Hüseyin gibi adı geçtiğinde saygıyla eğiliyorlardı. 15. yüzyılın son çeyreğinde Erdebil'de dünyaya gelen Şah İsmail, kendini tarikatın siyasallaşması sonucu ortaya çıkan kargaşa ortamında bulmuştur. Çocukluğu baskı altında ölüm korkusuyla geçmiş, sanatı da dedesi Şeyh Cüneyd ve Babası Şeyh Haydar'ın halifeleri olan Anadolulu Kızılbaş dedelerin verdiği tasavvufi bilgiler ışığında gelişmiştir. 38 yıl gibi kısa bir yaşamı olan Şah İsmail'in, savaş alanlarında kazandığı başarılarının yanı sıra kalemini bir kılıç gibi son derece etkili kullanabilen nadir devlet adamlarındandır. Hatâyî tapşırmasını (mahlasını) kullanarak şiirler yazan Şah İsmail Azeri halk edebiyatının en büyük ustası sayılmıştır. Yazdığı şiirler Anadolu insanının ruhunu okşamış ve bilincine yerleşmiştir. Şah İsmail Alevi-Bektaşi- Kızılbaş halk edebiyatında da Yedi Ulu Ozandan biridir. Alevi-Bektaşi-Kızılbaş Cem törenlerinde Hatâyî mahlaslı şiirleri, deyişleri vazgeçilmez bir inanç ve kültür unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Seçkin Türkçe ve Farsça yapıtlar veren Şah İsmail şiirlerinde, heyecanlı bir sanatçı ruhu ile lirizmi yer yer bütünleştirmiştir. İnancına ve davasına son derece bağlı olan Şah İsmail'in dizelerinde, Hurufilik inancının etkisi görülür. Bu açıdan Habibi ve Nesimi gibi ustalardan yararlandığı söylenebilir. Şah İsmail'i ünlü ve ölümsüz bir şair yapan daha çok da On İki İmamlar ve nesline söylediği deyiş ve şiirlerdir.
Estimated Reading Time: 11 hrs. 40 min.Page Number: 412Publication Date: July 2020Publisher: Dorlion Yayınevi
ISBN: 9786052498552Country: TürkiyeLanguage: TürkçeFormat: Karton kapak
Reklam

About the Author

Cengiz Yıldırım
Cengiz YıldırımYazar · 6 books
İlkokulu köyü Beyyurdu'nda, orta ve lise öğrenimini Ankara ve Kütahya'da tamamladı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi mezunu. Üniversitenin Edebiyat Fakültesi'nde; Uygarlık Tarihi, Bilim Tarihi, Siyasi Düşünceler Tarihi, Türk Tarihi, Türk Kültür Tarihi, Bizans Tarihi, Osmanlı Tarihi, Osmanlı Kültür Tarihi, Tarih Metodolojisi, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Halk Bilimi, Sosyal Bilimler ve Felsefe bölümlerinde özel öğrenci statüsünde eğitimler aldı. Cengiz Yıldırım; çalışma yaşamına 1978 yılında Ankara'da Türkiye Elektrik Kurumu'nda başladı. 1979'da yaşanan siyasi gelişmelerden dolayı Türkiye Elektrik Kurumu yönetimi geçici görevle Kütahya'ya gönderdi. Kütahya'da bir dönem 1979-1980 tarihleri arası merkezi Ankara'da bulunan Enerji İş Sendikası Kütahya Şube yönetiminde, 1983 sonrasında Sosyal Demokrasi Partisi SODEP, Sosyal Demokrat Halkçı Parti SHP ve CHP Kütahya il yönetimlerinde, 1990-1993 yılları arası da Kütahya Halkevleri ve İnsan Hakları Derneği Kütahya Şubesi yönetiminde bulundu. 1993 yılında Ankara'da beş yıl süreyle Türkiye Elektrik Kurumu Bilgi İşlem Merkezi'nde çalıştıktan sonra 1998 yılında emekliye ayrıldı. Emekli sonrasında sosyal ve siyasal alanlarda çalışmayı sürdürdü. 1988- 2002 tarihleri arası CHP Çankaya İlçe Başkan Yardımcılığı, Demokratik Kitle ve Sivil Toplum Örgütleri Komisyon Başkanlığı görevlerinde bulundu. Ankara'da merkezleri bulunan Tüketici Hakları Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Pir Sultan Abdal Derneği, Hacı Bektaş Eğitim ve Kültür Vakfı gibi vakıf ve derneklerde üye ve yöneticilik yaptı. Cengiz Yıldırım evli olup iki çocuk babasıdır.