18 Aralık 1912
"Şehirdeki sıhhi durum çok kötü. Kızıl, kolera ve dizanteri salgınları başladı. Çocuklarımız cesetlerle dolu olan Arda Nehri'nin suyunu içmekte. Bu çok tehlikeli bir şey... "
1913 tarihli Hilal-i Ahmer Salnamesi'ne göre; Balkan Savaşı'nda Osmanlı Ordusu'nun geri çekilmesi sırasında kolera salgını çıkmış ve dehşetli bir şekilde yayılmıştır.
"1909 kayıtlarına göre Osmanlı İmparatorluğu'nda sağlık işlerinde görevli hekim sayısı 600, eczacı 130, ebe 170, aşı memuru 200 kadardır. Bunların yaklaşık yarısı gayri-müslimdir."