Sıradan Olanın Başkalaşımı
Arthur C. DantoSıradan Olanın Başkalaşımı Posts
You can find Sıradan Olanın Başkalaşımı books, Sıradan Olanın Başkalaşımı quotes and quotes, Sıradan Olanın Başkalaşımı authors, Sıradan Olanın Başkalaşımı reviews and reviews on 1000Kitap.
Gerçek neyse, neyden oluşuyorsa sanat yapıtı odur, geriye kalanın ne olduğuna bakmak için sanat yapıtından çıkarttığımız ve sanatın özünün burada olduğunu varsaydığımız şeydir.
Farklılıklar bedensel hareketler ve eylemler, bir insan ve bir zombi, bir tanrı ve bir idol arasındaki farklar kadar derindir.
Eğer estetik tepki, sanatla sanat arasındaki fark gibi sabit kalırsa, aynısı bunlar için de geçerlidir. Ancak bu yanlıştır. Estetik tepkilerimiz değişkendir, çünkü tepki verdiğimiz nitelikler farklıdır.
Ancak aslında birinin estetik tepkileri, genellikle kişinin bir nesnenin ne olduğu konusundaki inanışlarının bir işlevidir. Belli bir tanımla gelindiğinde, bir nesneye ait duygusal deneyimimin farklılaşabileceği durumlar olduğu doğrudur. Onu bilmenin belli bir türe ait olması veya bu şekilde tanımlanması anlamında dikkat kesilip ilk defada görmediğim bazı özellikleri seçebilirim. Diyelim ki bir şarabın frambuaz tadında olduğu söylenmiş olsun. İlk denememde fark etmediğim bu tadı ayırt etmeyi öğrenebilirim. Yine de bu şekilde tanımlanmadan önce de sonra da tadılmak üzere oradadır; nesne bu özelliklerine böyle tanımlandıkları için erişir ne de böylece özellikleri değişir.
Komik olduğu için bir şeye veya bir eyleme gülme elbette ki başka türleri de olsa, tepki verme ile ne kastettiğimi açıklayan güzel bir örnek olur. Bundan daha önemli şeyler de vardır. Espri anlayışının olması kişinin yaşamını tamamen etkiler; kişi her şeyi trajik veya komik olarak algılamaz, hafif tarafından ele alır, talihsizliği şakalarıyla susturur. Bir espri anlayışı olmak demek neredeyse bir felsefesi olmak gibidir. Bunun bir benzeri estetik duyu, hatta ahlak anlayışı için de geçerlidir. Diğerlerinden herhangi biri olduğunu varsaymak için gerekçe olarak oradadır.
Sanat dünyasına emanet edilen nesnenin özellikleri, endüstriyel porselen ile birçok öğeyi paylaşır ancak bir sanat yapıtı olarak Çeşme'nin özellikleri Michelangelo'nun Julian Tomb'uyla ve Cellini'nin Great Perseus'uyla ortaklık taşır. Çeşme'yi bir sanat yapıtı yapan pisuarlarla paylaştığı ortak özellikler olsaydı, ortaya çıkan soru onu diğerlerinden farklılaştırarak bir sanat yapıtı haline getirenin ne olduğu olurdu.