Modem sanayinin sermaye ve emek arasındaki karşıtlığı geliştirmesi, yaygınlaştırması ve yoğunlaştırması ile aynı süratte, devlet iktidarı da, giderek sermayenin emek üzerindeki ulusal iktidarın karakterine büründü; toplumsal kölelik için örgütlenmiş bir ulusal güce, sınıf despotizminin bir aracına dönüştü