Küresel kapitalizm, 2008’den bu yana çok boyutlu ve yapısal bir kriz yaşıyor. Bu krizi, daha önce yaşanmış olan krizlerden farklı kılan nedenleri araştırmak için, sadece ekonomik kuramların açtığı alan içinde hareket etmek bizi yanılgıya götürebileceği gibi siyasal bilimlerin klasik bakış açısı da çözüm için yeterli olmuyor. Bunun yanısıra bu çok boyutlu krizin üzerinde yükseldiği toplumsal yapı ile kendisini ifade ettiği kültürel değişimin itici gücünü ise ancak disiplinlerarası sosyolojik bir yaklaşımla analiz etmemiz gerekiyor.
Bu amaçla, 2008 krizinin ardından 2009 yılının yazında Lizbon’da biraraya gelen bir grup tanınmış akademisyen yaşanan krizi, kriz sonrasında neler olduğunu ve krizin kültürel boyutlarını disiplinlerarası bir yöntemle ele aldı. İşte elinizdeki bu kitap, krizden sonra oluşan Aftermath projesinin bir ürünü olarak ortaya çıktı. Manuel Castells, João Caraça ve Gustavo Cardoso tarafından başlatılan ve Kaluts Gülbenkyan Vakfı tarafından desteklenen bu projede kitapta makaleleri olan diğer bilim insanları da yeraldı.
Sonrası-Ekonomik Kriz Kültürleri adlı bu kitapta sunulan disiplinlerarası, çok kültürlü analizin ana teması ekonominin bir kültür olmasına dayanmaktadır. Bu anlamda ekonomi; üretim, tüketim, mal ve hizmetlerin değişimine içkin kültürel pratikler olarak karşımıza çıkar. Kültürün ekonomiyi şekillendirdiği bir ortamda yaygınlaşan kriz ise varolan değerleri aşındırırken, yeni kültürel değerlere ihtiyacı da dayatır. İşte bu noktada, kriz sonrasında hangi kültürlerin toplumsal pratiğe hâkim olacağı tüm insanlığın ortak kaderini de belirleyecektir. Kitapta yazıları bulunan yazarların sordukları ve cevap aradıkları temel sorun şudur: “Ya toplumsal bir çözülme ve şiddetli bir çatışma sürecine gireceğiz ya da insan örgütlenmesinin üstün bir biçimi olarak hayatın kullanım değerine dayalı yeni kültürlerin yükselişine tanıklık edeceğiz.”
Bu kitapta ortaya konan küresel kapitalizm krizi tartışması bir atılım niteliği taşımaktadır. Bu çalışma salt bir ekonomik analizin bilindik bir ürünü olmanın ötesinde daha geniş bir alanı ele almaktadır.
Anthony Giddens, London School of Economics and Political Science
Tüm ekonomiler, bu zorlu analizin sürmekte olan kapitalizm krizine merceğinden baktığı kültürdür. Buradan itibaren bir mecburiyet ortaya çıkar: Ya işbirliği yapın, ya da başarısız olun! Bu kitap kargaşa içindeki dünyanın fikirleri kışkırtan, disiplinlerarası bir teşhistir.
Ulrich Beck, Ludwig-Maximilians-Universität München
Krizin ardından beş yıl geçti ve dünya sallanmaya devam ediyor. Sonrası, “Nereye gidiyoruz?” sorusunu ele alıyor. Castells ve diğer yazarlar zorlukların derinliğini, küresel koşulların ve yolların çeşitliliğini ve bu kargaşanın ortasında ihtiyatlı bir iyimserliğin mutlu gerekçelerini gösteriyor. Bu, tarihin önemli bir anıdır ve bu kitap da bu anın önemli bir çalışmasıdır.
Craig Calhoun, London School of Economics and Political Science
Tablo ve Şekil Listesi
Derleyenler ve Yazarlar
Teşekkür
“sonrası” projesi krizin ötesinde yaşamak
Giriş: Ekonomik Kriz Kültürleri
Manuel Castells - João Caraça - Gustavo Cardoso
BİRİNCİ BÖLÜM Girizgâh
1 Güncel Tarihin Yaklaşan Mahşeri
Rosalind Williams
Tarihsel Kavramlar Olarak, Kriz ve Kriz Sonrası
Yaşam Dünyası Olarak Tarih
Sonuç: Bir Bitiş Hissi
2 Kültürlerin Ayrılması ve Modernitenin Gerilemesi
João Caraça
Moderniteye Doğru Uzun Bir Yol (Var)
Bir Ayırma Kültüründen...
... Bir Kültürler Ayrılığına
Yeni Bir Anlatı
İKİNCİ BÖLÜM Hangi Kriz? Kimin Krizi?
3 Bir Krizin Dönüşümü
John B. Thompson
İki Sahne Düşünün
Krizin Yer Değiştirmesinin Mantığı
Kapitalizm, Devletler ve Borç
Bir Krizin Metamorfozu
4 Finansal Kriz mi Yoksa Toplumsal Mutasyon mu?
Michel Wieviorka
İki Yaklaşım
İki Argüman Tipi
Yakınlaşma
Üç Analitik Aygıt
Bir Sistemin Problemi Olarak Kriz
Krizoloji
Kriz ve Çatışma
Çatışma Yokluğu, Kaybı ya da Yetersizliği Olarak Kriz
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Krizle Uğraşmak
5 Krizi Markalaştırmak
Sarah Banet-Weiser
Marka Kültürü
Chrysler: Detroit’ten İthal
Levi’s: İlerle
Krizi Markalaştırmak
6 Milliyetçiliğe Güveniyor muyuz?
Terhi Rantanen
Küresel Risk Toplumu
Soyut Güven
Para, Bankalar ve Güvensizlik
Medya
Milliyetçilik, Siyasetçiler ve Medya
Sonuç
7 Kriz, Kimlik ve Refah Devleti
Pekka Himanen
Neler Oluyor? 2011 Yazında Krize Bir Bakış
Analitik Bağlam
Özet
Kuramsal Modelle Ampirik Gerçeklik Arasında Bağlantı Kurmak
Fin Modelinin Güçlükleri
Yeniliğe Dayalı Ekonominin Verimlilik Artışını Genişletmek
Enformasyon Çağında Refah Devletinin Yeniliklere Dayanarak Reform Geçirmesi
Çokkültürlülük Kültürü
Yeniliklere Dayalı Ekonominin Verimlilik Artışını Genişletmek
Enformasyon Çağında Refah Devletinin Yeniliklere Dayalı Reformu
Kimlik ve Küresel Ağ Toplumu
Genel Özet
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Krizin Ötesinde
8 Kriz Dalgalarını Aşmak: Aidiyet Kültürleri ve Ağlara Dayalı Toplumsal Değişim
Gustavo Cardoso - Pedro Jacobetty
Giriş
Kriz, Ağlara Dayalı Bireycilik ve Öz Çıkar
Ağ Bireyciliği ve Yeni İdari Elitler
Kitle İletişim Araçlarının Haberlerinde Ağlar Oluşturmuş Öz Çıkar
Aracılığa Dayalı Aidiyet ve Toplumsal Değişim
Değişim Yönünde Verilmiş Sözler: Küresel İş Dünyası Ahdi
Değişime Yönelik Kamu Politikası: Korsan Partisi
Değişim Yönünde Açıklık: WikiLeaks
Değişim Yönünde Okur-Yazarlık: Anonymous Diye Bilinen Oluşum
Değişim Yönünde Sosyal Medya: Arap Baharı
Değişim Yönünde Müzik: “À Rasca” Kuşağı
Değişim Yönünde Ağlar Oluşturan Uzamlar ve Akışlar: #spanishrevolution Öfkelileri
Toplumsal Değişim Ağları Oluşturmak
Yeni Ağ Aktörleri ve Kültürleri
9 Krizin Ötesi: Alternatif Ekonomi Pratiklerinin Doğuşu
Joana Conill - Manuel Castells - Amalia Cardenas - Lisa Servon
Giriş
Alternatif Ekonomik Pratiklerin Kültürü ve Örgütlenmesi
Üretim
Tüketim
Mübadele
Toplumsal Para Birimi ve Etik Bankacılık
Konut
Eğitim
İletişim ve Enformasyon Teknolojisi
Alternatif Kültürel Etkinlikler
Alternatif Pratiklerin Anlamı: Aktörlerin Bakış Açısı
Ekonomik Kriz
Çalışma Kültürü
Risk Toplumu
Alternatif Pratiklerin İnşası: Kimlik, Ağlar ve Çevreler
Bir Süreç Olarak Alternatif Pratikler: Bilgi Paylaşımı ve Zamanın Dinamikleri
Görünmez Alternatif Ekonomi: Barselona Nüfusunda Kapitalist Olmayan Ekonomik Pratiklerin Emareleri
Kapitalist Olmayan Ekonomik Pratiklerin Yayılması ve Ekonomik Krizle Bağlantıları
Kim Ne Yapıyor? Toplumsal Kategoriler ve Kapitalist Olmayan Pratiklerin Yoğunluğu
Ekonomik Kriz, Kapitalizme Karşı Tavırlar ve Alternatif Pratikler Arasındaki İlişki
Sonuç: Ekonomik Kültürden Siyasal Harekete
Metodolojik Ek
Alternatif Pratik Örgütleri ve Ağlarının Seçimi ve Bu Pratiklere Katılanlarla Söyleşiler
Odak Grupları
Genel Olarak Barselona Nüfusunda Alternatif Ekonomi Pratiklerine İlişkin Araştırma
BEŞİNCİ BÖLÜM Küresel Olmayan Küresel Kriz
10 Çin’de Kriz Yok mu? Çin’de Toplumsal Krizin Yükselişi
You-tien Hsing
Çin’in 2008 Sonrası Ekonomik Genişlemesine İhtiyatlı Bakış
Siyasal ve Ekonomik Elitlerin Birleştirilmesi ve Çin Komünist Partisi’nin Devam Eden Tahakkümü
Birinci Tip: En Üst Seviyedeki Girişimci Bürokrat Sınıf
İkinci Tip: Orta Seviyedeki Girişimci Bürokrat ve Bürokratik Girişimci Sınıf
Üçüncü Tip: Üçüncü Seviyedeki Bürokrat Girişimciler
Toplumsal İstikrar Rejimi
Birinci Olay: Anhui Eyaleti, 2004
İkinci Olay: Hebei Eyaleti, 2005
11 Küresel Olmayan Bir Kriz mi? Latin Amerika’da Krize Meydan Okumak
Ernesto Ottone
Giriş
Tamamlanmamış Modernleşme
1990’lar
Küresel Krizle Karşı Karşıya
Stratejik Bir Bakış
Hâlâ Kırılgan Demokrasiler
Israrcı Eşitsizlikler
Açık Kimlikler
Çözülmemiş Üretken Dönüşüm
Daha İyi Bir Dünyada Daha İyi Yaşamak mı?
Sonuç: Kriz Sonrası mı?
