Arap mücahitler genellikle cahil ve şeyhler tarafından kolaylıkla aldatılabilen kimselerdir. İçlerinde ciddi olarak ölümden korkmayan pek az cesur mevcut olmakla beraber çoğu korkaktır.
Suriye ve Irak kitabı aslında bir derleme Gazipaşa'nın Umumi harp öncesi bulunduğu Suriye ve Irak ile ilgili yazmış olduğu, raporlar, gözlemler ve savaş döneminde kaleme almış olduğu askeri raporlar yer alıyor. Elbette sadece bunlar değil. Cumhuriyet Türkiye'sinde mecliste yaptığı Suriye, Irak ve Ortadoğu konusundaki konuşmaları kitabın muhtevasını oluşturuyor. Gazi Paşa; geçmişten bugüne kader birliği yaptığımız ve aynı coğrafyayı paylaştığımız Suriye ve Irak halkının öncelikle kendi çabaları ile bağımsızlıklarını kazanmalarını istemektedir. Bu durum gerçekleştiği vakit Suriye ve Irak halkının da istekleri doğrultusunda bir konfederasyon kurulabileceğini ve halihazırda bu yörede Türk varlığının da var olduğunu beyan etmekte.
Kendi bağımsızlıklarını kazanma koşulunu şu sebeple öne sürüyor. Wilson ilkelerine göre “ Bulundukları yerde çoğunlukta olan Milletler kendi kaderini tayin edebilir. “ Bu gerekçe uluslararası alanda muhtemel bir birleşime yasal zemin oluşturacaktır. Ayrıca kitapta Musul ve Hatay sorunları da geniş bir perspektiften ele alınmış. O dönemin şartlarında verilen diplomasi mücadelesi de anlatılmaya çalışılmış. Bu mücadeleye kendi memleketim Hatay için Gazi Paşanın söylemiş olduğu şu vecize örnektir "Kırk asırlık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz!"
Suriye ve IrakMustafa Kemal Atatürk · Kaynak Yayınları · 201925 okunma
Hatay dediğimiz topraklar bütün şamil manasiyle Türk topraklarıdır. Bu hakikati biz 1921'den itibaren tespit ettirmiş bulunuyoruz. Bu Türk topraklarındaki halkın Türk olduğunu ise münakaşa mevzu dahi kabul etmiş değiliz.
Biz zengin değiliz. Lakin ordumuz hazırdır ve morali mükemmeldir. Şayet bize meydan okunursa zaten böyle bir şey muhtemel değildir buna karşılık verebileceğimizden emin olunuz.