Dünyayı arasan insanlığın binde birini bulamazsın,
İnsan görünen eşekleri insan mı sanırsın?
Çok mutlu gördüm; dışı gülerken içi kan ağlayan, Gülen herkesi mutlu mu sanırsın?
Hastalığı bil, ondan sonra tedavisini aramaya başla,
Her merhemin her yaraya iyi geleceğini mi sanırsın?
Kibre sebep ne, yoksa gerçek vezirim diye,
Sen kendini vazgeçilmez mi sanırsın?
Ey dünyanın gelip geçici nimetleriyle övünen kişi,
Dünya sana özgü ve senin için yaratılmış mı sanırsın?
Dünyada daima açgözlü insanlar olagelmiştir, Sen, kendini bu dünyaya çok lazım mı sanırsın?
En ummadığın insan keşfedebilir en gizli sırları, Sen herkesi kör, âlemi de sersem mi sanırsın?
Bir gün gelecek, sen de perişan olacaksın,
Ey gonca sen bu dünyayı sonsuz mu sanırsın?
"Kıl san’at-ı üstâdı tahayyürle temâşâ,
Dem urma, eğer ârif isen çûn ü çirâdan.
İdrâk-i me’âlî bu küçük akla gerekmez,
Zîrâ bu terâzû o kadar sıkleti çekmez."
*****
Sanatkârın sanatını hayranlıkla seyret,
Eğer bilgili bir kişi isen, nedeni ve niçini üzerinde durma.
Yüce anlamları kavramak bu küçük akıl için gerekmez,
Çünkü bu terazi o kadar ağırlığı tartmaz.
Çok mukbili gördüm, ki güler, içi kan ağlar,
Handân görünen herkesi hurrem mi sanırsın?
Çok mutlu görünen kimse gördüm; dışı gülerken içi kan ağlıyordu. Gülen herkesi (gerçekte) mutlu mu sanırsın?
Dehri arasan binde bir âdem bulamazsın,
Âdem görünen harları âdem mi sanırsın?
————————————————————————
Dünyayı arasan binde bir insan bulamazsın,
İnsan görünen eşekleri insan mı sanırsın?
Bir yerde ki yok nağmeni takdîr edecek gûş,
Tazyî-i nefes eyleme tebdîl-i makâm et.
(Bulunduğun yerde sözünü takdir edecek kulak yoksa; nefesini boşa tüketme, mekanını değiştir.)
Gadr ede re'âyâsına vâlî-i eyâlet
Dünyâda vü ukbâda ne zillet ne rezâlet
Şehrin valisi, halkına eziyet ediyormuş. Bu, dünyada ve ahirette ne rezilliktir, ne alçaklıktır!