Spinoza'ya göre özgürlük, kültürel ve dini yanılsamalardan kurtulmaktır; yalnızca aklın egemenliğinde yaşayan insan özgürdür, fakat bu, mantığa uygun/rasyonel davranma Spinoza'da doğanın zorunluluğunun şeylerini yapmaktan başka bir şey değildir. Spinoza'nın sonsuz ve mutlak Tanrı diye ifade ettiği Doğa'da da ereksellik yoktur; gün ve gece,
Beş ana bölümden oluşan müthiş bir Spinoza eseri. Kropotkin ve Spinoza lafı hiç eğip bükmeden, başladığı paragrafın başında ne diyorsa sonunda da dediğini çok sağlam bir şekilde bağlamaları çok hoşuma gidiyor. Bir şey söylüyor ama onu da temellendirerek, kanıtlayarak ve daha önemlisi düşündürerek söylüyorlar. Okuyanı ya sorgulayarak muhalif olur yazara ya da sorgulayarak yazarı benimsemeye başlar. Ancak sorgulayarak... İşte bütün mesele burada. Spinoza'nın zaten hemfikir olunsun diye yazmadığı alenen ortada olduğu için insanı düşünmeye sevk eden felsefi eserlere bayılıyorum. Laf aramızda haz duyuyorum.
İçeriğine derinlemesine girip çok şey yazmak isterim ama okumayanlar vardır. Merak uyandırması açısından ana başlıkları şöyle bir sıralayayım ilgisini çeken alıp okusun.
- Tanrı hakkında
- Ruhun tabiatı ve kökü üzerine
- Duygulanışların kökü ve tabiatı üzerine
- İnsanın köleliği üzerine
- Zihin gücü ve insan hörgücü üzerine
EtikaBaruch Spinoza · Dost Kitabevi Yayınları · 20191,615 okunma
Önce itiraf ile başlayalım; İyi bir okurun, (iyi okur olmasına karşılık) ancak felsefe ile derin bir haşır neşir ilişkisi mevcut değilse bu incelemenin başlığı şu olacak: SPİNOZA İLE İMTİHANIM...
Benim başlığım bu değil, ama anladım ki limitteyim.Geçmiş felsefe okumalarım olmasaydı vay halime ki ne vay.
Neden?
Çok basit; Fizik için Newton, her
Kitabı elbette beğendim. Hatta şöyle; Beklentimin kat kat üstünde. Fakat şunu kabul etmekte fayda var: Zorluyor. Çünkü yoğun bir anlatı. Büyüleniyorsun. Kitabı kapatıp düşüncelere dalıyorsun. Aklı bir cerrah gibi açıp yeni kanallar ekliyor. Heyecanlanıyorsun. Deli dolu haller.
Alt yapı gerek, diyenleri dinlemeyin. Ben kitabın 100'de 8'ini anladım. Yine de çakralarım açıldı. Ara sıra tekrar döner okurum. Spinoza, üstat, gerçekten dendiği gibi muhteşemsin.
Bu arada ateistler için zorlayıcı olabilir. Kitabı bitirdiğinizde inanmaya başlayabilirsiniz. Ama Spinoza'nın tanrısına;)
EtikaBaruch Spinoza · Dost Kitabevi Yayınları · 20191,615 okunma
Kitabı okumaya 3. Bölümden başlamıştım ve uzun süre devam etmedim. Her şeyin bir doğru anı vardır ama hep aklımın bir köşesinde okuma fikri kaldı. Belki de her yerde anlaşılmasını zor olduğunun söylenmesi beni biraz korkutmuş da olabilir. Ancak lafı uzatmadan söylemeliyim elimden bırakmak istemediğim, hatta okurken didik didik ettiğim, bırakın uykumun gelmesini uykumu kaçıracak kadar zihnimi açan bir kitap oldu. Yavaş yavaş hiç acele etmeden yan kaynaklar da takip ederek hala okumaktayım. Oldukça büyük bir emek sarf edilerek okunmalı. Şunu net olarak söyleyebilirim bu ana kadar okuduğum kişisel gelişim kitaplarının hepsini çöpe attım. Ethica hepsine bedel ve mutlaka okunmalı. Başka söze gerek yok zaten bir kez okunduğunda dönüp bir daha bir daha okumak ister okuyucu.Bende böyle bir etki bıraktı.
Kitaptan bir alıntıyla son noktayı koymak istiyorum;
" İnsandan daha mükemmelini tanımadığımıza göre, hepimiz ne denli becerikli ve yetenekli olduğumuzu ancak insanları kendi akıllarının hükümranlığında yaşamasını sağlayacak şekilde eğiterek gösteririz.
S.404/
