Tolstoy'a “İyi ki doğdun” dediğinde kibarca “Teşekkürler” der. Dostoyevski'ye dediğinde “Sevgili Lalettayin Mahmutoviç, bu dileğinizle ıstıraplı, hastalıklı bir ömrün başlangıcını kutsuyorsunuz. Lütfen bu sözünüzü geri alın” der. Bu yüzden ilânihâye Dostocuyuz.
Maksim Gorki'nin notlarında oluşan bu eser, Tolstoy hakkında şaşırtıcı izlenimler içeriyor.
"Fransa'da üç yazar vardır: Stendhal, Balzac ve Flaubert." gibi bir sözü var Tolstoy'un. Victor Hugo, Dickens ve Dostoyevski hakkındaki kısa değerlendirmelerinde de zihinlerde yer etmiş birçok düşünceden farklı düşünceler mevcut.
Son sayfalardaysa "Tanrı İnancı" üzerine alınan notlar beni en çok etkileyen bölümdü. "Tanrı İnancı"nın önemi ve gerekliliği hakkında Tolstoy'un sözlediği sözler okunmaya kesinlikle değer.
Tolstoy'u yakından tanımak isteyenler için okunması keyifli bir eser.
Gorki’den Tolstoy anıları. Tolstoy ile geçen konuşmaları. Tolstoy’u Tanrılaştırması. Bir ortam düşünün; Gorki, Tolstoy, Çehov sohbet ediyorlar ve bu sohbetlerden alınan notlar. Tolstoy hakkında bilinmeyenler.
Babalar çok zorluk çekmişler ama güzel yaşamışlar, iyi ki de yaşamışlar.
Bazen yazarları tanımak için onun diğer yazarlar ile ilgili konuşmalarını, anılarını özümsemek gerekir. Maksim Gorki'nin bu kitabı da Tolstoy'un anılarıyla, konuşmaları ile bezenmiş. Din, kadınlar, felsefe, sanat, edebiyat ve sevgi gibi birçok konuda Tolstoy'un düşüncelerine tanıklık ediyoruz. Özellikle Rus edebiyatı yazarlarının tarzlarına yönelik eleştirileri dile getirmiş konuşmalarda yazar.
Maksimov Peşkov’un, Anton Çehov’la birlikte Tolstoy’un öğrenciliğin iyaptığı yıllardaki anılarını içerir kitap. Öyle çok felsefî bir kitap bekliyorsanız, hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Eğer Tolstoy’u daha fazla tanımak istiyorsanız iyi bir kitap.
«Azınlık, geri kalan her şeyi elde etmiş olduğu için gereksinir Tanrı'yı, çoğunluk ise hiçbir şeyi olmadığı için.»
Ben daha başka türlü söyleyeyim: çoğunluk ödleklikten dolayı inanır Tanrı’ya, ruhundaki olgunluktan dolayı inanan, birkaç kişidir ancak.
Bu kitabı okurken hissettiğim şey, Tolstoy ve Gorki'nin oturup çay kahve eşliğinde sohbet etmeleri ve benim de onları dinlemem. Onlar karşılıklı ondan bundan konuşurken ikisi arasında başımın dönüp durarak o muazzam sohbete eşlik ediyor olmamdan duyduğum zevk çok başka olurdu açıkçası. Okurken bizzat hissettim bunu. Dönemin yazarları hakkında falan da konuşuyorlar. Kalemi güçlü olanı da haset yapıp gömmüyor ve övüyorlar da he. Yiğidin hakkını yedirmem misali.
Baskını bulamadığım için e kitap şeklinde okudum ama yeni baskı olursa alıp tekrar kitaptan da okumak istiyorum bu eseri. Gorki ve Tolstoy'u çok seven biri olarak kitap şeklinde de kitapligimda olmasını isterim.
#parlakmeltemkitapligi
