Totem ve Tabu - 1.Cilt
Sigmund FreudSözler ve Alıntılar
kaçamıyorduk
Bir kimse kendisi için çok tehlikeli olan bir akrabaya rasgeldiğinde, ondan dikkatle kaçar.
Ölülerin yaşayanlar üzerinde egemen olduklarına inanıldığını biliyoruz.
Günah duygusunun içinde üzüntü (iç sıkıntısı) gibi şeyler bulunduğunu seçmemek olanaksızdır; bu üzüntüyü hiç çekinmeksizin "vicdan korkusu'' deyişiyle anlatabiliriz. Fakat korku bize bilinç dışı kaynakları olduğunu gösterir. Nevrozluların psikolojisi bize gösterir ki istek duyguları itildiği zaman, libido üzüntü biçimini alır. Yine günah duygusunda aynı zamanda bilinmeyen ve bilinç dışı olan bir şeyin, yani geri itme nedeninin de bulunduğunu anımsamak gerekir. Günah duygusundaki sıkıntının iç yüzü bu bilinmeyen öğeye bağlıdır.
İnsan ne kadar küçük olduğunun farkına varmış diğer tüm doğal zorunluluklar gibi ölümün gerekliliğine de boyun eğmiştir.
Tabu, vicdanın bir buyruğudur.
Ölünün tabu olması da, bilinçli keder duygusuyla ölüm karşısında kurallara aykırı duruma gelen doyum duygusu arasındaki çatışmadan doğmaktadır.
Eğer ruhların öfkesinin kaynağı buysa, yaşayanlar içinde en yakınlarının ve en sevdiklerinin ondan en çok korkması gerektiği de açıktır.
En güçlü bir baskılama bile asıl duyguların yerini çarpıtılmış yerdeş duyguların almasını ve bunlardan kaynaklanacak tepkileri önleyemeyecektir.