Türklerin iş yapma kültürünü ve iktisat zihniyetini mercek altına alan bu kitap, iki temel soru soruyor: “Neden olmuyor?” ya da “Neden hep böyle oluyor?”
Ve bu soruların cevabını Sabri Ülgener’in başlattığı izleği takip ederek din (İslam), tasavvuf (özellikle Melâmîlik) ve kültür (armağan, potlaç) alanlarında arıyor.
İlk bölümde Kuran’daki “arz” ve “dünya” kavramlarına getirilen yorumun Osmanlı iktisat zihniyetini nasıl şekillendirdiği üzerinde duruluyor ve bu her iki kavram için de yeni bir yorum geliştiriliyor.
İkinci bölümde kibri, gösterişi ve muteber olmayı değil çalışmayı önemseyen ve fakat kazancı biriktirmeyi değil, dağıtmayı salık veren Melâmîlik’in iktisat zihniyetine etkisini inceliyor.
Üçüncü bölümde, armağan kültürü üzerinden Türklerin İslam öncesi ve sonrasında özgün bir karakteri olarak Ahilik’in yorumlanmasında yeni ufuklar sunuyor.
Son bölümde ise Ahmet Hamdi Tanpınar’ın meşhur romanı Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nü armağan kültürü (potlaç) üzerinden okumayı deniyor. Böylelikle, armağanın Türk iktisat zihniyetini şekillendirmede uzun dönem (long dure) etkisine sahip olduğunu göstermeye çalışıyor.
Türk iktisat zihniyetini anlamak için bir giriş denemesi olan elinizdeki kitap, ihmal edilen iktisat zihniyeti çalışmalarına yeni, heyecan uyandırıcı bir bakış açısı sunuyor.
