Öne Çıkan Türk Modernizmi Gönderileri
Öne Çıkan Türk Modernizmi kitaplarını, öne çıkan Türk Modernizmi sözleri ve alıntılarını, öne çıkan Türk Modernizmi yazarlarını, öne çıkan Türk Modernizmi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Gökalp, Batılı düşünürlere duyduğu ilginin yanında Yûnus ve Mevlâna'dan beri çok köklü bir geleneği olan mistik dünya görüşüne ilgi duymuştur." Bu itibarla Gökalp’ın Doğu ve Batı düşüncesinin bir sentezini yapmak isteyip modern dönemde gelişen milliyetçilik düşüncesi çerçevesinde Türklük merkezli bir düşünce geliştirmeye çalışırken İslâm'ı da tamamen göz ardı etmediğini söylenebilir.
Gökalp, "Türk milletindenim, İslâm ümmetindenim, Garp medeniyetindenim diyerek bu esaslar arasında bir tezadın söz konusu olmadığını kabul eder ve düşünce sistemini bu fikir üzerine bina etmeye çalışır.
Sayfa 127
Jön Türklerin özellikle bir kısım ifadelerinin kelâm ilminde istihlal, istihza ve istihfaf olarak ifade edilen istılahlara uygun olma özelliğini taşıması ve bunların elfaz-ı küfür olarak değerlendirilen sözlerin esasını teşkil etmesi konuyu daha da önemli kılmaktadır. Zira tarih boyunca İslâm ulemâsı özellikle de Ehl-i sünnet, mümkün olduğu kadar tekfirden kaçınmışlardır. Gazzâlî'nin; "Lâ İlahe İllallah Muhammed Resûlullâh" sözünü açıkça söyleyerek kıbleye dönüp namaz kılan kişinin canının ve malının mübah kılınması (küfre nispet edilmesi) bir hatadır. Bin kâfiri hayatta bırakmak suretiyle yapılan hata, bir hacamatcının (kan alan) bir Müslümanın kanını akıtmada yaptığı hatadan daha ehven (az zararlı) dir"sözü bir Müslümanın küfre nispet edilmesi noktasında ne kadar dikkatli olunması gerektiğini ifade etmektedir.
Sayfa 229
Milli Din Projesi
Jön Türk düşüncesinin sonraki dönemlere etkisi açısında Vedat Nedim Tör’ün içinde dinle ilgili hiçbir mesele bulunmayan veya yeni bir “din” kurmaya çalışan “Dinimiz” başlıklı kitabı dikkat çeken önemli bir örnektir. Kemal Çağlar, söz konusu eser hakkında şöyle değerlendirmede bulunmuştu:
“Kemalizm’i yalnız dövizlere, rakamlara, nizamname ve
Beşir Fuad
Kur'ân-ı Kerîm’i Fransızca tercümesinden, tefsirini de Avrupa dillerinden öğrenecek kadar kendi kültürüne yabancılaşan Beşir Fuad, Batỉnın bilim felsefesini göklere çıkararak, pozitivist düşünce adamlarının eserlerini okuyup tercüme ederek Batı düşüncesini büyük bir aşk ile sahiplenmiştir. İlm-i kelâmı bir ilim olarak görmeyen ve uğraşılmaya değer bulmayan Beşir Fuad, yalnız müspet ilimleri, ilim kabul ederek materyalizmin şiddetli bir savunucusu olmuştur.O, Osmanlı'da ilk defa geniş olarak pozitivizm ve onun edebiyata tatbiki olan natüralizmden bahseden ve bunları kabullenen kişi olduğundan ilk Türk pozitivisti olma unvanını kazanmıştır.
XIX. asırda Tibbiyeyi ziyaret eden bir İngiliz seyyah öğrencilerin arasında "maddeciliğin" fazla ilerlediğinden şikâyet etmişti. Bu itibarla Beşir Fuad'ın askerî liseden mezun olması bir rastlantı değildir. O, materyalizm ve pozitivizmi ilk defa açıkça müdafaa etmenin yanında intiharı ile de devrinin düşünce ve inanç buhranının âdeta sembolü olmuştur.
Sayfa 205
Batı'da Aydınlanma devrinden itibaren belirgin bir şekilde kendini gösteren
bilim-din çatışması, kilisenin şahsında Hıristiyanlığı ve bütün din aleyhtarı hareketleri körüklediği için modernist düşünce ile irtibatı olan Osmanlı'nın ve onun devamı olan Türkiye'nin fikir ve bilim adamlarını da etkilemiştir. Onların bir kısmı Hıristiyanlık ve Islâm arasında bir ayırım yapmadan Avrupa'da Hıristiyanlığın ve kilisenin aleyhinde olan düşünceleri ülkemize din ve İslâm aleyhtarlığı şeklinde uygulamaya çalışmışlardır. Modernleşme, batılılaşma, medenileşme, çağdaşlaşma gibi kelimeler çerçevesinde oluşturulan düşünce ve hareketler, materyalist ve pozitivist bir şablon üzerine oturtularak İslâm'ın itikadi, ameli ve ahlâkî esaslarına şiddetli tenkitler yöneltilmiş ve Müslümanların inançlarında derin sarsıntılar geçirmesine, hatta bazen inançsızlığa düşmesinde etkili olmuşlardır.
Sayfa 36