"Sevimli anam üçün uşaq dodaqlarımın oxuduğu duaları təkrar edərkən ona olan məhəbbətim Allaha olan məhəbbətimlə qəribə surətdə birləşib, bir hiss əmələ gətirirdi."
"Anamın üzü nə qədər qəşəng olsa da, o gülümsədikdə bu üz daha da gözəlləşirdi və ətrafdakı hər şey, sanki, gülürdü. Həyatımın ağır dəqiqələrində bu təbəssümü heç olmazsa gözucu görə bilsəydim, onda dərd-qəmin nə olduğunu bilməzdim. "
Şöhrət düşkünlüyü elə bir hissdir ki, həqiqi kədərlə əsla uyğun gələ bilməz, bununla belə, bu hiss insan təbiətinə elə aşılanmışdır ki, ən qüvvətli kədər çox nadir hallarda ona üstün gələ bilər. Kədərdəki şöhrətpərəstlik insanın özünü ya məyus, ya bədbəxt və ya səbatlı göstərmək arzusu ilə ifadə olunur; etiraf etmədiyimiz, lakin, demək olar ki, heç bir zaman – ən kədərli dəmlərimizdə belə bizi tərk etməyən bu alçaq arzular bu kədərin qüvvətini, ləyaqət və səmimiyyətini məhv edir.
İndi o zamankı təəssüratımı xatırlayırkən belə qərara gəlirəm ki, özümü unutduğum o yeganə dəqiqə həqiqi kədərim imiş. Dəfnindən əvvəl və sonra mən hey ağlayıb kədərlənsəm də, bu kədəri xatırlamaqdan utanıram, çünki hər hansı bir xudbin hiss - gah özümün hamıdan çox kədərləndiyimi göstərmək arzusu, gah özgələrinə göstərdiyim təsirin qeydinə qalmaq, gah da dəfndə iştirak edənlərin üzünü müşahidə etməyə vadar edən o maraq həmişə bu kədərə qarışırdı. Yalnız kədər hiss etmədiyim üçün mən özümə nifrət edir və bütün başqa duyğularımı gizlətməyə çalışırdım; buna görə də mənim kədərim qeyri-səmimi və qeyri-təbii bir kədər idi. Bundan əlavə, bədbəxt olduğumu bildiyim üçün mən zövq duyaraq özümün bədbəxt olduğumu dərk etməyə çalışırdım və bu xudbin hiss varlığımdakı həqiqi kədəri hər şeydən çox boğurdu.
Mənə elə gəlir ki, üzün gözəlliyi deyilən şey təkcə bu təbəssümdə cəmləşmişdir: əgər təbəssüm üzün gözəlliyini artırırsa, bu üz qəşəngdir, əgər təbəssüm üzün ifadəsini dəyişmirsə, o, adi bir üzdür, əgər sifəti korlayırsa, o, pis üzdür.
Yenə də xəyallar həqiqəti əvəz edir, xəyalları dərk etməyim yenə də xəyallarımı vurub dağıdırdı. Nəhayət, xəyalım yoruldu və məni daha aldatmadı; artıq həqiqəti də dərk etmirdim və özümü tamamilə unutmuşdum.