Yeryüzünün Lanetlileri
Frantz FanonYeryüzünün Lanetlileri Posts
You can find Yeryüzünün Lanetlileri books, Yeryüzünün Lanetlileri quotes and quotes, Yeryüzünün Lanetlileri authors, Yeryüzünün Lanetlileri reviews and reviews on 1000Kitap.Kültür hiçbir zaman geleneğin şeffaflığına sahip olmamıştır. Kültür her tür basitleştirmenin elinden kaçar. Kültür, özünde, her zaman kültürün deformasyonu olan geleneğin tam karşıtı dır. Geleneğe bağlı kalma ya da bir kenara bırakılmış gele nekleri canlandırma isteği yalnızca tarihe karşı çıkmak değil, aynı zamanda kendi halkına karşı çıkmak anlamına da gelir. Halk acımasız sömürgeciliğe karşı silahlı mücadeleye, hatla siyasal mücadeleye girdiğinde geleneğin anlamı değişir. Geç mişteki pasif direniş teknikleri bu aşamada radikal biçimde başarısız kalabilir. Silahlı mücadele veren azgelişmiş ülkede gelenekler temelde sağlam değildir ve merkezkaç güçlerce devre dışı bırakılır. Aydınların çoğu zaman çağının gerisine düşme riskine girmesi de bu nedenledir. Mücadele içindeki halklar demagojiye giderek daha da kapalı olur ve bunları yakından izlemeye çalışan aydın da vülger bir oportünist ol maktan, hatta zamanının gerisine düşmekten başka bir şey yapmaz.
Sömürge aydını bir sanat eseri yaratmaya başladığı anda, işgalciden ödünç aldığı teknik ve dili kullandığının farkına varmaz. Bu araçları, ulu sal olmasını istediği, ama nedense egzotiklik kokan bir tarz da kullanmakla yetinir. Sanal eserleriyle halkına geri dönen sömürge aydını aslında bir yabancıdır. Halkın olabildiğince yakınında olma isteğini göstermek için bazen şive kullanmakta tereddüt etmez, ama ifade ettiği düşünceler ve kafası nı kemiren kaygılar ülkesinin erkek ve kadınlarının günlük yaşamıyla hiç mi hiç örtüşmez. Aydının eğilim gösterdiği kültür çoğu zaman bölgesel özellikler stogundan başka bir şey değildir. Halkına sıkı sıkı yapışmak İsteyen aydın yalnız ca görünürdeki sıvaya yapışır. Ama bu sıva sürekli kendini yenileyen, derinlerde, yerin altındaki bir yaşamın yansısıdır yalnızca.
Ne var ki, sömürge aydını, bir halkın varlığının kültürle değil, işgalci güçlere karşı halk savaşıyla kanıtlandığını er ya da geç kavrar. Hiçbir sömürgeci sistem meşruiyetini, işgal ettiği toprakların kültürel olarak var olmadığı gerçeğinden alamaz. Gün yüzüne çıkmamış kültür hâzineleri gözüne sokuldu diye sömürgeci asta utanmaz
Ne var ki acılı ve zor olsa da bu kopuş gereklidir. Yoksa çok ciddi psikolojik zararlarla karşılaşırız: ufuksuz, hudutsuz, renksiz insanlar, vatansızlar, köksüzler, melekler. Sömürge aydınlarının “Bir Senegalli ve Fransız olarak...”, “Bir Cezayirli ve Fransız olarak..." dediğini duymak da bizi şaşırtmayacaktır. Hem Arap hem Fransız ya da hem Nijeryalı hem Ingiliz olan aydın, iki uyruk, iki belirlenmeyi üstlenme gereği karşısında tökezleyince, kendisine karşı dürüst olmak istiyorsa, bu iki belirlenmeden birini inkâr etmeyi seçer. Bir seçim yapamayacağından ya da yapmak istemediği için bu ay dınlar çoğunlukla onları şartlandıran tüm tarihsel belirleyici etmenleri bir araya getirir ve tam bir “evrensel perspektif" benimser.
Çünkü sömürge aydını kendisini baştankara Batı kültürünün içine atmıştır. Ancak psikolojik durumunda minimum bir güvenlik sağlandığı zaman yeni aile ortamım sorgulamaktan vazgeçen evlatlık bir çocuk gibi, sömürge aydım da Avrupa kültürünü benimsemeye çalışır. Rabelaİs ya da Diderot, Shakespeare ya da Edgar Ailen Poe’yu bilmekle yetinmeyecek, onlarla tümüyle özdeşleşene kadar zihninin sınırlarını genişletecektir.
Sömürge dönemine özgü kültürel yabancılaşmayı sağlamak için kullanılan kaynakları dikkate alırsak, hiçbir şeyin şansa bırakılmadığı ve sömürgeciliğin nihai amacının yerli halkı karanlıktan kurtarmak olduğuna inandırmak istendiği
Sömürgeciliğin kasıtlı olarak ileri sürdüğü gibi, bu durumun sonucu, sömürgeci yerleşimciler çekip giderlerse, barbarlık, bayağılaşma ve hayvanlık gibi küçültücü bir yaşa ma geri döneceklerini yerli halkın kafasına kazımak otur. Dolayısıyla sömürgecilik, bilinçaltında, yerli nüfus tarafından çocuğunu düşman bir ortamdan koruyan, tatlı, yumuşak bir anne gibi değil, daha çok sapık çocuğunu intihar etmekten ve kör içgüdülerine yol vermekten koruyan bir anne gibi görülmek ister. Sömürgeci anne çocuğunu kendisinden, benliğinden, fizyolojisinden, biyolojisinden ve ontolojik şanssızlığından korumaktadır.
Geçmişe sahip çıkmak yalnızca bir ulusal kültür umudunu canlandırmakla ya da meşrulaştırmakla kalmaz, sömürge insanının psikolojik etkilenme dengesi açısından temel önemde bir değişimi de tetikler. Sömürgeciliğin, sömürge ülkenin bugününe ve geleceğine kendi yasasını dayatmakla yetinmediğini belki de yeterince gösteremedik. Sömürgecilik halkı ağına düşürmekle ya da sömürge halkın beyninden her tür biçim ve özü boşaltmakla tatmin olmaz. Bir tür sapkın mantıkla sömürge halkın geçmişine yönelir, bu geçmişi bozar, biçimsizleştirir ve yok eder. Sömürgecilik öncesi tarihin degersizleştirilmesi girişimi bu gün diyalektik bir önem taşır