Feride, Feridemmm, Ferideciğim..
Bir hatıra defteri olarak düzenlenmiş olan romanda Feride, kendisine yabancı bir şehirde, bir otel odasında anılarını yazarken geriye dönerek, çocukluk ve ilk genç kızlık dönemlerini anlatır. İstanbullu bir subayın kızı olan Feride, küçük yaşta annesini kaybetmiştir; yanına gönderildiği babaannesinin de ölümü üzerine Fransız yatılı okulunda okur. Yaramazlıkları yüzünden arkadaşları, okulda, ona "Çalıkuşu" adını takarlar. Feride, yaz tatillerini Besime teyzesinin köşkünde geçirir. Teyzesinin yakışıklı oğlu Kâmran ile birbirlerini severler ve evlilik yoluna girerler .Feride'nin evlenmek üzere iken nişanlısının ihanetini öğrenip İstanbul'dan Anadolu'ya öğretmen olarak gidişini ve orada olgunlaşmasını konu alır.
Kıskançlık duygusunun yönlendirdiği aşk serüvenini ele alan roman, arka planda Anadolu'nun ihmal edilmişliğini ve Kurtuluş Savaşı öncesi o vahim durumu gözler önüne serer.
Bu roman idealist öğretmen tipi, Feride ile bütünleşmiştir.Çalıkuşu başlı başına bir mücadele romanıdır, yalnızlık romanıdır