Hacı Bayram "Hacı Bayram Veli cami ve türbesinin bulunduğu bölgeye sıkça giderim, ancak hayatını araştırmam veya okumam hiç olmamıştı. Bu, benim için ilk deneyimdi.
Kitabı uzun bir süre boyunca okudum, ancak kitap gerçekten akıcıydı. Bu uzun süre boyunca okumam, sadece tembelliğimden kaynaklanıyordu. Kitabı elimden aldığımda, uzun uzun sayfaları okuma zevkini yaşadım.
Numan'ın, yani Hacı Bayram'ın üstün zekası ve kitaplara olan sevgisi beni büyüledi. Bu kitap, gerçekten hayata, kitaplara ve gönül ilmine olan bakış açımı değiştirdi.
Tarihe olan bakışımı güzelleştiren bir kitap oldu. Kitap sadece Hacı Bayram'ın hayatını anlatmıyor, aynı zamanda o dönemdeki Osmanlı'nın halini de aktarıyor.
Hacı Bayram'ın dostluklar kurduğu ve hayatına etki eden kişileri öğrendiğimde şaşırdım. Bu unsurlar, kitabı ilgi çekici kılıyor. Ancak, kitabın içerdiği sufizm ve İslam bilgisine aşina olmayanlar için okuması zor olabilir. Roman akışından tarih akışına geçiş biraz garip geldi, ancak zamanla alıştım.
Kitap, kalın olmaması ve hafif bir dil kullanılması açısından merak edenler için okunabilir bir seçenek."
Hacı BayramEmine Işınsu · Elips Kitap · 2012272 okunma
- Aşık olduğumu sanıyorsan, neden gönül daldan dala gezer diyorsun?
- Dedim ya, senin yaşlarda böyle olur.
Numan içini çekti, bir cevap vermedi. Gönlü karmakarışık olmuştu, "Aşk tek olmalı." diye düşünüyordu, "Daldan dala gezen duyguya aşk denmez."
... Fakat Hacı Bayram, sade Hak'la Hak olan bir veli degildir. Türk cemiyetinin bünyesinde gerçekten yapici bir rol de oynar. Kurduğu Bayramiye tarikati esnaf ve ciftçinin tarikatıdır. Böylece Anadolu'da Horasanli Baba İlyas'la baslayan geniş köylü hareketiyle ahîlik teskilâti onun etrafinda birlesir. Daha sağlığında hareket o kadar genişler ki II. Murad yanı başında gelişen bu manevî saltanattan ürkerek Şeyh'i Ankara'dan Edirne'ye getirtir. Ve ancak niyetlerinden iyiden iyiye emin olduktan sonra onu geriye göndermeye razı olur. Hakikatte bu telâşa hiç lüzum yoktu. Haci Bayram, imparatorluğun iç nizamin yapıyordu.
ANKARA’DA BİR GÖNÜL EHLİ: HACI BAYRAM-I VELİ
İnsanlık her dönemde kendini bilen, hak ve hakikatten haberdar olan güzel gönüllü, kemal sahibi kâmiller yetiştirmiştir. Bu güzel insanlardan birisi de Ankara’nın bir gönül eri olan Hacı Bayram-ı Veli’dir. O, Ahmet Yesevi, Yunus Emre, Somuncu Baba gibi erenlerin izinden yürüyen, Ehl-i beyt sevgisiyle dolu, fütüvvet ehli büyük bir gönül ehlidir. XIV-XV. asırlarda Ankara’da yaşayan Hacı Bayram-ı Veli, dönemin önemli velilerindendir. Hacı Bayram-ı Veli, dönemin erenlerinden Somuncu Baba lakabıyla tanınan Hamidüddin-i Aksarayî tarafından yetiştirilmiştir. Hacı Bayram’ın asıl adı Numan’dır. Hacı Bayram’ın Somuncu Baba’ya bağlanması bir Kurban Bayramı’na tesadüf etmiş ve Şeyh Hamid, Numan’a “Bayram” diye hitap ettiği için, mutasavvıf bu tarihten sonra “Bayram” ismiyle anılır olmuştur. Hacı Bayram-ı Veli olgunluk dönemini Ankara’da geçirmiş, burada kendi adıyla anılan cami ve dergâhta insanların gönül eğitimiyle meşgul olmuştur. Türbesi de yine aynı yerde bulunmaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı