Geleneğe Övgü Safsatası
Tanım: Eskiden beri süregelen inançların ve pratiklerin doğru olmaları gerektiğine inanmak.
Örnek: Evlilik kurumu, yüzlerce yıldır kadın ile erkek arasında yapılan kutsal bir anlaşma olagelmiştir; şimdi bunları kurcalamanın âlemi yok.
Epsilon Yayınevi
Ortak Doğrular Safsatası
Tanım: Kişisel bir inancı, çoğu kişinin paylaştığı bir ortak inanç olarak paketleyip satmak.
Örnekler:
• Şunu herkes bilir ki Avrupalılara banyo yapmasını Müslümanlar öğretmiştir.
• 11 Eylül saldırılarını ABD’nin planladığını cümle âlem biliyor.
• Aklı başında kimse, Türkiye’de demokrasi olduğuna inanmaz.
Epsilon Yayınevi
Çoğunluğa Başvurma Safsatası
Çoğunluk inanıyor diye bir fikrin doğru olacağına inanmak.
Epsilon Yayınevi
Otoriteye Başvurma Safsatası
Otoriteye haddinden fazla veya uzmanlık alanı dışında başvurmak.
Epsilon Yayınevi
Sen de safsatası
Gelen eleştiriyi çürütmeye çalışmak yerine aynen karşıdakine yöneltmek.
Sayfa 346 - Epsilon Yayınevi
Kısır Döngü Safsatası
Tanım: Argümanın öncüllerinden birinin aynı zamanda varılan sonuç olması.
İncil mucizevi bir kitaptır, çünkü mucizelerle doludur. Şimdi bu totolojiden bir döngü yaratalım:
1. İncil mucizevi bir kitaptır.
2. Mucizevi olduğunu Tanrı söylüyor.
3. Tanrının bunu söylediğini İncil’den öğreniyoruz.
Sayfa 346 - Epsilon Yayınevi
Yalancı ikilem safsatası
Tanım: Karmaşık bir sorunu sadece iki seçeneğe indirgeyerek insanları yönlendirme çabası.
İncil: Benimle olmayan, bana karşıdır.
Benito Mussolini: Ya bizimlesin ya da bize karşı.
George W. Bush: Her ülke bir karar verecek. Ya bizimlesiniz ya da
teröristlerle.
Sayfa 345 - Epsilon Yayınevi
İspat yükümlülüğü safsatası
Tanım: İddia sahibinin kanıtlama sorumluluğunu karşıdakine yıkması.
Kitaptan örnek:
“Lozan’ın gizli anlaşmaları var biliyorsunuz”
“Yok bilmiyoruz, neymiş onlar, nasıl gizli kalmışlar, sana nasıl malum
oldular?”
“Gidin okuyun araştırın kardeşim, her şeyi ben mi öğreteyim!”
Sayfa 340 - Epsilon Yayınevi
Bilgi Eksikliği Yanılgısı
Tanım: Yanlışlığı kanıtlan(a)mayan bir iddianın doğru olduğu sanrısı.
Kitaptan örnek: Kimse vampirlerin, Zeus’un ya da cennetin varlığını kanıtlayamadı. Öyleyse vampir, Zeus ya da cennet yoktur.
Sayfa 333 - Epsilon Yayınevi