“Laiklik” kelimesinin dilbilimsel kökeni son derece açıktır. Yunanca laos, bölünemeyen bir bütün olarak kabul edilen bir milletin birliği anlamına gelir. Laik kişi, halkın bir üyesidir; diğer kişilerin ne üstünde ne de altında bir yere sahiptir. Diğer bir deyişle, ne vicdanları denetleyen bir kişi rolünü üstlenebilir; ne de neye inanılıp neye inanılmayacağını söyleme ve emretme yetkisine sahiptir. Herhangi bir şeye inanan basit bir kişi de olabilir; hiçbir dine inanmayan dinsiz bir kişi de. Laos'un birliği, bir yandan özgürlük ilkesi, diğer yandan eşitlik ilkesi üzerine kuruludur. Eşitlik, birinci şart olarak, herkesin tam olarak ulaşabileceği vicdan özgürlüğü üzerine kurulmuştur. Bu şu demektir: Herhangi bir dini görüş, ister sembolik veya maddi olsun, ister tamamen gönülden olsun; hiçbir şekilde öne çıkmayacak veya tam tersine aşağılanmayacaktır.
Sayfa 21Kitabı okudu
Laik ortam, ne tek bir dine ne de çeşitli inançlara ait gruplara ve bireylere öncelik tanıyabilir. Laik ortam inancı gözler önüne seremez.
Sayfa 25Kitabı okudu
Bir inancın, bir toplum içinde, çoğunluğa sahip olması, hiçbir şekilde onun politik bir hak iddia etmesine veya ayrıcalık oluşturmasına neden olamaz.
Önemli..
Diğer bir deyişle, bir dine inanmanın veya inanmamanın göstergesi sayılabilecek herhangi bir imge, eleştirilebilir olmalıdır; hatta biraz daha ileri gidersek, ağır ve komik eleştirilerin bile yapılabilme özgürlüğü bulunmalıdır. Fakat, inanma ya da inanmama ya da düşünme özgürlüğü, kişinin temel hakkı olarak kesinlikle saygı duyulması gereken bir olgudur. Bir Hristiyan veya bir Müslüman veya dinsiz bir kişi, barış içinde yaşamak istiyorsa, her birinin seçtiği inanç çeşidi, bireye özel bir durumdur ve kişinin temel hakkı olarak kesinlikle saygı duyulması gerekir. Bireye özgü olduğuna göre, toplumda bir baskı unsuru da yaratmamalıdır. Eğer böyle bir olgu ile karşı karşıya kalınırsa ortada bir şiddet var demektir.
Sayfa 38Kitabı okudu
Laiklik, eleştirel düşüncenin kurumsallaştırılmasından hiçbir şekilde ayrılamaz.
Kendini tamamen kutsal sayan ve diğerlerine kuşku ile yaklaşan bir din, kendisini bağlamakta ve özgür bir inanç olma özelliğinden uzaklaşmaktadır. Bu tip bir güç, sadece hükmetmeyi ve korku salmayı öngördüğü zaman ne kadar despot olduğunu da göstermektedir.