Home
Search
What to Read?
Sign In
Sign Up
Shopping
Explore
Books
Authors
Readers
1000Kitap Android ApplicationFREE – Download from Google Play
1000Kitap iOS ApplicationFREE – Get it from App Store
©2024 · 1000Kitap Web Application · 2.37.13
Kendini Bul
Son zamanlarda okuduğum en sağlam kitaplardan birisi oldu. Max stirner eleştirisi üzerine araştırma yaptığımda sadece bu kitap çıktı. Uzun zamandır böyle bir kitap okumamıştım.
Kitap, Stirner hakkında fikir sahibi olmak isteyenler için güzel bir rehber özelliği taşıyor. Stirner'in kişilerin kendilerini bulma adına yaptıkları egoya ulaşma yolculuğundan bahsetmesi ve buna yönelik yaptığı güzellemeler, bana Nietzsche'nin Ecco Homo'sundaki kişinin kendisini bulması için geçirdiği çöküşleri anımsattı. Bu yüzden şunu söyleyebilirim sanırım, Nietzsche cidden Stirner'dan etkilenmiş(özenmiş?) olabilir.
Stirner'in realistlere ve hümanistlere radikal eleştiriler yaptığı bu kısa eser, pedagojik olarak özgürlüğün mahiyetini ve önemini vurguluyor. Eğitimin ancak özgür bireyler yetiştirmesi gerektiğini, aksi takdirde itaatkâr ve dalkavukluğun kaçınılmaz olduğunu, bununla birlikte eğitimin bilgi vermekten ziyade özbilinç ve farkındalık oluşturması gerektiğini ifade ediyor. Aksi takdirde eğitim (sistemi) pespaye bir olguya dönüşerek, özgür ve bağımsız bireylere değil, dalkavuklara olanak sağlamaktadır. Böylelikle özgürlüğün pedagojik bir değeri kalmamakla birlikte bilgi de hiç olmaktadır.
Kendi adıma, kesinlikle yanlış kitap seçimi oldu. Hoş, kitabı da ben seçmedim; bir arkadaşım okumam gerektiğini düşündüğü için vermişti. Bir nevi kısa bilgilendirici yazıların toplamı olarak düşünülebilir bu kitap. Sanki daha fazla söz söylenecek bir alan tarih felsefesi ya da benim bu konulardaki kısıtlı bilgim bu kitabı tam anlamıyla yorumlamama elverişli değil. Tadı yoktu kitabın, tarih bölümünden mezun bir arkadaşıma göreyse doğru seçim değil en başından; tarih felsefesi için başka kaynaklardan okuma yapmak daha doğru olabilirmiş -şimdilik bu kaynakların neler olduğunu hatırlamıyorum, ancak merak eden olursa yeniden öğrenebilir ve buraya da ekleyebilirim-. Fakat nihayetinde, genel anlamda bilgi sahibi olmamı sağlayarak tarihe yaklaşımlar çerçevesinde tarihe yönelik eleştirel bir bakış açısı oluşturma sürecimi olumlu etkiledi diyebilirim.
Hakim olmadığım halde, böyle bir alana başka kitaplardan dahil olmayı ben de önerebilirim sanıyorum.
Dikkatli okumalar.
Stiner felsefesi için hap niteliğinde, oldukça akıcı, derli toplu bir giriş eseri. Halihazırda direkt Stiner üzerine yazılmış tek türkçe inceleme eseri. Biricik ve Mülkiyeti okumadan önce okumanızı öneririm.
Şu anda profesör olan M. Hanifi Macit'in 2010 yılında yazdığı bu kitap, çok iyi bir inceleme kitabı ve Max Stirner felsefesine girişte önemli bir rehber. Öncelikle Stirner'den bahsedelim, sonra kitaba dönelim...
1806-56 yılları arasında yaşamış olan Max Stirner, anlaşılması güç olan ama oldukça ilham verici bir isimdir. Bir bakıma, Nietzsche'nin öncülü olan Stirner, kimi düşünürlere göre egoist, kimine göre anarşist, kimine göre nihilisttir. Döneminin büyük isimleri Karl Marx ve Ludwig Feuerbach ile önemli tartışmalara girmiş, özellikle Marx tarafından küçümsense de, ne kadar ciddi bir düşünür olduğu ortaya çıkmıştır. Bana göre de son dönemlerde okuduğum en ilginç, karizmatik, ilham verici düşünürdür; Marx'ın eleştirilerine bir noktada hak versem de, kendisinin genel olarak neredeyse eleştirilemeyecek kadar üstün olduğunu söyleyebilirim.
Kitaba dönersek, Macit'in özellikle bireysel görüşler sunmaktan kaçındığını söyleyebilirim. Stirner kitaplarından alıntılar dışında, Stirner üzerine çalışmış olan Newman, Spring, Mackay gibi isimlerden birçok alıntı var. Kitapta bazen alıntıların nerede başladığı, nerede bittiği karışsa da çok kapsamlı bir çalışma olduğu yadsınamaz.
Kitap beş bölümden oluşuyor. Birinci bölüm, üstadı tanıtıyor. İkinci bölümde yazar, uzun uzun üstadın neden bambaşka olduğunu ve hiçbir akıma girmediğini anlatıyor. Sonraki bölümlerde, Stirner felsefesi inceleniyor.
İncelemeyi yazarın tanımıyla bitireyim;
"Bize göre Stirner çağın çelişkilerini ifşa eden ve özcülüğe dönük yaptığı eleştiriler ile geleceğe uzanan bir isyancı aklın alışılmamış, sıra dışı bir sesidir."