nurdan gürbilek
ister tasasız, sıradan, anlayışsız olanı olsun, is terse akıllı, sorgulayıcı, anlayışlı olanı, yazar için daima başkasıdır okur. çünkü yazara metnin daima bir dışı olduğunu hatırlatır. yapıt tümüyle o dışı gözettiğinde kendini "onlar"a, oradaki çıkar ilişkisine baştan teslim eder; müşterisine kur yapmaktan, onu memnun etmekten başka çaresi yoktur. ama o "dış" hiç yokmuş, önemsizmiş, yazar onsuz da yapabilirmiş gibi davrandığında bu kez kendi kibri ne teslim olur. "onlar"dan etkilenmiş olduğunu, kendisinin de kısmen onlardan yapılmış olduğunu görmezden gelecektir. ne biri ne diğeri: ikisi arasındaki gergin hattır yapıtı ayakta tutan.
Nurdan gürbilek - mağdurun dili
Acı Anlatılabilir mi?
"Herkes birikmiş bizi seyrediyor. Dağılın! Kukla oynatmıyoruz burada. Acı çekiyoruz!
Sayfa 49
Trajik ve Patetik kavramları
"Trajik, kaçınılmaz kadere başkaldıran kahramanın bu seçimi yüzünden çektiği acıyı anlatırsa, 'patetik' daha baştan kaderin sillesini yemiş, masum ya da korumasız, öksüz ya da yetim, düşmüş ve ezilmiş olanın haksız yere çektiği, çaresizce kabullendiği acıyı anlatır. Bir bakıma talihsizlerin, güçsüzlerin, zavallıların alanıdır Pathos. Shakespear'de Hamlet trajikse, Ophelia patetiktir.Kral Lear trajikse, Cordelia patetiktir. Ya da Dostoyevski'de Suç Ve Ceza"nın Raskolnikov'u trajikse, İnsancıklar'ın kimsesiz küçük Nelli'si patetiktir. Halit Ziya'nın Aşk-ı Memnu'sunda kendi kötü sonunu hazırlayan Bihter trajikse, Nihal'e duyduğu karşılıksız aşkı içine gömerek tükenip giden biçare Beşir patetiktir."
Sayfa 59
Sıradışı Olmak
"Sıradan insanın sıra dışı olana hınç duyduğundan söz ediyordu Nietzsche. Doğru, ama sıra dışı olmanın, büyük tutkuların, güçlü beklentilerin problemsiz olduğunu kim söyleyebilir?"
Sayfa 171
Aylak Adam ve Anayurt Oteli-Zebercet
"Dışlanmışlıktan olduğu kadar gücenmişlikten, gurur yarasından olduğu kadar kibirden de yapılma yeraltı kişiliğini sanki aylak adamıyla Zebercet arasında bölüştürmüş gibidir Atılgan. Aylak adamı gerçek sevgi peşinde koşan bir özgür ruh, Zebercet'i cani olarak görmeden önce sormak lazım: 'Tek bir kadına, erişilmez bir kadına' olan büyük tutkusu, kendini ısrarla başkalarından ayırma telaşı, bir türlü iyileştiremediği gurur yarası, nihayet kıpkızıl öfkesiyle Zebercet'i de içinde taşımaz mı Atılgan'ın aylağı? Edebiyatın bütün anlaşılmamış kahramanlarının içinde, sürüden dışlanmış, hak ettiği yeri bulamamış, bakış darbeleriyle yaralı bu gücenmiş figürün içinde kırılgan, ama bir o kadar da öfkeli bir Zebercet yok mu sahiden?"
Sayfa 172
Neden Oğuz Atay okumalıyız?
Acının bir inandırıcılık kaybına yol açmadan, acı çekeni küçük düşürmeden, onu aynı zamanda yüceltmeden nasıl anlatılacağını sorun edinenler için muazzam bir ufuk sunar yapıtları.
Sayfa 14 - Metis YayınlarıKitabı okudu