Manihaizm'e göre hayvan eti yemek, şarap içmek haramdır. İyilikle kötülük daimî bir savaş halindedir. Fakat günün birinde iyilik tarafı galip gelecek, o gün kıyamet kopacaktır. Ruhlar ebedi olduğu için kıyamette fenalar Cehennemde ceza göreceklerdir. Mani şair ve ressam olduğu için dinini yaymakta bu iki şeyden istifade etmiştir.
Uygurlar
DİN
Manihaizm
Türkler arasında yayılan ilk yabancı din Manihaizm sayılır. Mani dinini 3. yüzyılda Babilli Mani kurar. Babil'de gelişmiş inançlardan yararlanır. Kimi Hristiyan ve Zerdüşt ögelerini birleştirir. Böylece Manihaizm öğretisini yaratır.
Bu dinin kökeni ikileme dayanır. Mani'nin anlayışına göre dünyayı iyi-kötü, ışık-karanlık olmak
Türklerin zamanla kabul ettikleri dinler de (Manihaizm, Budizm, Hristiyanlık, Musevilik, İslam) Şaman öğelerini Türk şuurundan ve Türk kültüründen silip atamamıştır.
Sayfa 21Kitabı okudu
Manihaizm
Eskiden etle beslenen halk şimdi pirinçle besleniyor. Eskiden öldürme olan ülkede şimdi iyilik egemen.
6) Augustinus (354-430)
********Kabaca beşinci yüzyıldan on beşinci yüzyıla kadar süren ortaçağda, felsefe ile din birbirine sıkı sıkı bağlıydı.
Ortaçağ filozofları felsefeyi Platon ve Aristoteles gibi eski Yunan filozoflardan öğrenmişlerdi. Ancak onların düşüncelerini kendi dinlerine uyarlayarak benimsediler.
Aziz yapılan Augustinus Maimonides ve İbn-i Sina gibi
Sayfa 57Kitabı okudu
İslam Düşüncesinin Teşekkülü Döneminde Gnostizm’in Etkileri:
Şinasi Gündüz, “Mitoloji ile İnanç Arasında” adlı kitabında Gnostizmi şöyle anlatmaktadır:
“Gnostizmin tam bir tarifini yapmak genellikle zor olmakla birlikte, gnostizmin Tanrı, alem, insan, kurtuluş ve bilgi gibi temel konularda kendine özgü açıklamalar getiren ve M.Ö. 5’nci ve 4’ncü Yüzyıllardan itibaren çeşilti Ortadoğu toplumlarınca yaygın olarak temsil edilen dini-felsefi bir akım olduğu söylenebilir. Yahudilik ve Hıristiyanlık içersinde Batı tipi gnostik inanç ve öğretileri temsil eden birçok ekol var olduğu gibi, tamamıyla gnostik bir karaktere sahipolan ve Doğu tipi gnostik gelenekler olan “Sabiilik” ve “Manihaizm” gibi akımlar da mevcuttur. Ortadoğu menşeli olan gnostik inanç ve öğretilerle Hint geleneği arasında da çeşitli konularda dikkate değer benzerlik ve paralellikler mevcuttur.
Selim Pusat o gün Osman Fişer'in söylediklerini hatırlayarak:
Tasavvufta Budizm,manihaizm, Hıristiyanlık gibi yabancı tesirler de var mıdır?diye sordu.
Ayşe Pusat:Olabilir vardır.
"Tasavvuf bütün dinleri, insanları kavrayan bir felsefedir."
Sayfa 131
