Namık Kemal’in çağrısı açıktır: Müslümanlar, İslam’ın hükümlerini terk ettikleri için geri kalmışlardır. Medeniyete giden yol, bu hükümlerin “ Ezmânın tagayyürü ile ahkâmın tagayyürü inkâr olunmaz. “ kaidesi çerçevesinde uygulanmasından geçer.
Fıtratının kirletilmesine izin verme, onu temiz tut; seni ahlaklı kılacak olan odur. Ahlakiliği dışarda değil fıtratında, başka bir deyişle yüreğinin derinliğine yerleştirilmiş muhabbette ara!