İncelemeye, alıntıyla başlamak istiyorum; "Ana babasını dinleyen çocuklar gibi olmamalıyız; yani bize aktarıldığı gibi." (185)
Yani, geleneksel bilgilerle, başkalarından öğrenmekle bilge olunmaz. Bilgelik soruşturmakla ve sorgulamakla başlar. Ayrıca, birçok filozof'un metinlerini dikkatle incelerseniz,
Bütün nesneler yaratılışlarındaki amaca doğru yürüyüp gitmektedirler: kara gecede, kara taşın üstündeki kara karıncanın kıpırtısı bile denetim altındayken som bilinç olan insanın kendini denetimden uzak sayması mümkün müydü?
İkinci Dünya Savaşına dair çok kitap yazıldı, çok filmler çekildi. Bir çoğunda aynı sahneleri aynı akışı sanki kopyalanmışcasına alındığını görmek bile mümkün. Ancak ''Piyanist'' bu noktada hem edebi yönden hem de sinema yönünden diğerlerinden ayrılan bir roman. Çünkü Szpilman kitapta öyle bir kod girişleri yapmış ki hani sinema kavramından