Muhteşem Gatsby'den bir gün önce Kürk mantolu Madonna'yı okudum. Bir iki ay önce ise muhteşem bir eser olan Martin Eden'ı okumuştum ve hâlâ etkisindeyim.
Üç kitap da çoğunluğun değerleriyle yaşayamayan insanları anlatıyor. Martin Eden aktif bir şekilde toplumun yücelttiği sahte değerlere karşı koyar ve bunu başaramayacağını anladığında son kararını verirken Kürk Mantolu Madonna'da karakterimiz toplum için en önemli değer olan ailesinin içinde bile sahteliklerle yaşıyor ama onlara asla gerçek kimliğini, göstermiyor. Gatsby şaşaa ve zenginliğin içinde bile aslında hayatının en önemli aşkı olan insana bütün sahte değerlerden uzak bir şekilde yeniden uzanmaya çalışıyor...ama Martin Eden'da olduğu gibi burada da acı bir yüzleşme söz konusu: sevdikleri insan sandıkları gibi değiller. Üç eser de çok iyi bir üslûpla, dille hikâyesini anlatıyor. Üçü de birbirinden iyi. Muhteşem Gatsby'nin anlatım ve üslûbunu daha etkileyici bulduğumu söylemem gerek. Okumayan varsa mutlaka okumalı, ancak hemen bir parantez açayım.Oda yayınlarının çevirisini okudum, bir kaç kötü hata dışında çok iyi bir çeviriydi, kötü hata diyorum, okurken farkedilmemesi imkânsız, mesela "sanki" sözcüğünün aynı cümlede 2 kez kullanılması gibi. Yine de çok iyi bir çeviri.
Savul'un inceleme geliyor!
"Çocuklar! ile bile muhbirler! ve bütün ahali!
Hep birlikte, üç kez, bağırarak, yazınız
Kurşunkalemle de olabilir
Yort Savul!"
İlk olarak şunu söylemek istiyorum. Yort Savul nedir diye düşünüyor insan kitabın adını görünce.Ece Ayhan'ın bunu Yunus Emre'nin "Kul Padişahsız Olmaz" şiirinden aldığı söyleniyor.
"Kul padişahsız olmaz, padişah kulsuz değil,
Padişahı kim bildi, kul etmese yort savul."
Böylesine karmaşık bir dille okuru kendine çekebilecek başka bir şair var mıdır? Okumaya korkuyordum ve korktuğum kadar da var. Zor anladığım ama nefis bir tat aldığım bir kalem Ece Ayhan'ınki. Şair sanki beni ister anlasınlar ister anlamasınlar, hatta mümkünse anlamasınlar diyerek yazmış da yazmış.
Toplumu topluma anlatmış ama toplum anlar mı anlamaz mı diye bir kaygıyla hiç girmemiş.
Ece Ayhan Siyasal Bilgiler mezunu ve memurluk, kaymakamlık yapmış bir şair. Şiirlerinde de hissedebilirsiniz. Tarih kokan yanı da var dizelerinin.
İlhan Berk'e benzer bir yanı da var. İkinci Yeni'nin iki aykırı şairi.
Salt bir şiir okuyucuysanız hiç okumayın derim. Ama ben şiiri okurken düşünür, yaşarım diyorsanız buyurun. İyi okumalar.
"YAKMAK BİR ZEVKTİ"
İlk önce belirtmek istediğim bir şey var : Fahrenheit 451 kitap kağıdının tutuştuğu ısı derecesidir. Eğer kitabı okumaya başlarsınız bileceğiniz ilk şey bu olmalı bence. Bir gün yazar kitaba ismini vermek için yazdığı ismin hiç de uygun olmadığını düşünerek itfaiyeyi arar ve kağıdın tutuşma derecesini sorar. 451
Ne yazık! Sizler de bizler gibi sefillersiniz…
‘’sizin için geldim, sayfalarımı çevirin.’’ Diyordu yazar İtalyan yayıncıya yazdığı mektubunda. Sayfalarını çevirdiğim her vakit yoldaşım olan ve varlığını hala benliğimde sürdürmeye devam eden şu kitabın incelemesine evrenselliğine değinerek başlamak istiyorum. ‘’ tüm halklar tarafından okunur mu bilmiyorum, ama ben hepsi için yazdım,’’ diye de
Razumihin gibi dost nasip olsun herkese
Kitap hakkındaki düşüncelerimi aktarmaya çalışmadan önce bir klasiği hakkını vererek okuduğum için yaşadığım mutluluğu ve gururu sizlerle paylaşmak isterim. ️
Okurken zorlandığım, vakit bulamadığım için kitaptan uzak kalıp tekrar okumaya başladığımda isimleri karıştırdığım oldu. Keşke Karamazov Kardeşler’de yaptığım gibi isim listesi tutsaydım.
Ama insan kendi kalbini kesip atamaz ki…
“Genç Werther’in Acıları”nı yıllar önce okumuş, ama hakkında herhangi bir inceleme yazmamıştım. Thomas Mann’ın “Lotte Weimar’da” isimli romanını okumaya karar vermiştim aslında; ama romanın dayandığı ana kahramanın Genç Werther’in aşkı Charlotte olduğunu öğrenince Goethe’nin bu şahane eserini tekrar okumak, hatırlamak, hissetmek istedim.
Çaresiz
