20.yy'da hapishane hakkında yazılan romanlar denilince dünya edebiyatında akla ilk gelenler Soljenitsin'in Ivan Denisovich'in Bir Günü, Victor Serge'in İçerdekiler, Arthur Koestler'in Gün Ortasında Karanlık ve Dostoyevski'nin Ölü Evinden Anılar yazınlarıdır. Bu yazınların hepsini okudum haikaten başarılı baş yapıt eserler bunlar. Fakat Orhan Kemal'in bu 72.Koğuş kitabını sebepsiz ön yargım yüzünden en sona bırakmıştım fakat bu önyargım yüzünden kendimi yadırgadım öyle ki bu hikayenin bu üstde saydıklarımdam hiç de geri kalır yanı yok ve hatta bu hikayenin daha başarılı olduğunu söyleyebilirim. Tek sorun dünya çapındaki kategorilerde yerini bulamamasıdır bu da hikayenin zamanında yeteri kadar tanıtımının yapılmamasındandır. Yabancı dillere çevrildi mi bilmiyorum...
İnsanlık konusunu işlemesi açısından Tolstoy'un tarzını da anımsatıyor biraz. Yazarın diğer kitablarını da okumayı düşünüyorum. Tavsiye ediyorum...
İlgi çeken bir konu ve bunu besleyen bir yaşanmışlık... Bir romanı kalbur üstü yapmak için bu iki unsur yeter de artar bile. Nihayetinde Herman'ın burada anlattıklarının otobiyografik ağırlıklı olduğu malûm.
Ancak şunu da söylemeden geçemeyeceğim: çarkların arasında bir yazını insanlarla paylaşıyorsanız bunu destekleyen dili ve zekayı insanlara göstermeniz gerekir. Ayrıca gençlerin okuduğu okul ve koğuşları çok daha canlı anlatılabilir. Örneğin bir Dostoyevski Ölü Evinden Anılar'ını okuduğunuzda mahkumlarla beraber koğuşta dolaşırsınız. Niyetim elbette Herman'ı Dosto ile kıyaslayarak boyununun ölçüsünü almak değil. Ancak bir romancının hele birde Hessse gibi tanınmış ve alkışlanan bir romancının bunları belli düzeyde yapmaması eksikliktir.
Ancak edebi bir tat arayıp, kolay okunan hafif bir kitap isteyenler için güzel bir adres olabilir.
