Düşünce Hatası 43 - Kendine hizmet eden önyargı
Başarıları üzerimize alırız, başarısızlıkları dış unsurların üzerine atarız. Bu kendine hizmet eden önyargı olarak adlandırılır.
Sayfa 136 - e-kitapKitabı okudu
Düşünce Hatası 36 - Ayla Etkisi
Hiç birine sırılsıklam âşık oldunuz mu? O zaman ayla etkisinin ne kadar güçlü olabileceğini bilirsiniz. Taptığınız insan mükemmel görünür: Son derece çekicidir, zekidir, cana yakındır, iyi kalplidir. Dostlarınız o kişinin kör göze parmak kusurlarına işaret ettiğinde bile, sizin gördüğünüz tatlı bir kaçıklıktan ibarettir.
Sayfa 117 - e-kitapKitabı okudu
Düşünce Hatası 34 - Temel ilişkilendirme Hatası
Duke Üniversitesi’nin araştırmacıları 1967 yılında şöyle bir deney gerçekleştirdi: Bir konuşmacı Fidel Castro hakkında ateşli bir konuşma yaptı. Katılımcılara, konuşmacıya bu konuşmanın kendi siyasi görüşünden bağımsız olarak verildiği, onun sadece önüne konulan metni okuduğu söylenmişti. Fakat yine de dinleyicilerin çoğunluğu konuşmanın konuşmacının düşüncelerini yansıttığı fikrindeydi. Konuşmanın içeriğinden konuşmayı ona yaptıran profesörler gibi dış etkenleri değil, onun kişiliğini sorumlu tuttular.
Sayfa 111 - e-kitapKitabı okudu
Düşünce Hatası 29 - Tümevarım
Bir çiftçi kaz besliyor. Önceleri bu ürkek hayvan tereddüt ediyor ve şöyle düşünüyor: “Bu insanlar beni neden besliyor? Arkasında mutlaka bir iş olmalı.” Haftalar geçiyor, ama çiftçi her gün kazın yanına gelip önüne tahıl bırakmaya devam ediyor. Kazın kuşkuları giderek azalıyor. Birkaç ay sonra kaz şundan emin: “İnsanlar bana karşı son derece iyi niyetli!” –günbegün tekrardan doğrulanan, hatta güçlenen bir kanaat. Sonunda, çiftçinin iyiliğinden emin olan kaz, çiftçi onu Noel günü kümesinden aldığında –ve kestiğinde– şaşırıp kalıyor. Noel kazı tümevarımsal düşüncenin kurbanı oluyor. Daha 18. yüzyılda David Hume tam da bu örnekle tümevarıma karşı uyarmıştı.
Sayfa 96 - e-kitapKitabı okudu
Düşünce Hatası 27-Kumarbazın yanılgısı
1913’ün yazında Monte Carlo’da inanılmaz bir olay yaşandı. Kumarhanenin rulet masasının başına üşüşenler gözlerine inanamıyordu. 20 kez arka arkaya siyah gelmişti. Birçok oyuncu fırsattan istifade kırmızıya para koydu. Ama yine siyah geldi. Daha fazla insan masaya akın edip paralarını kırmızıya oynadılar. Şimdi artık kırmızı gelmesi gerekiyordu! Fakat yine siyah geldi. Sonra tekrar siyah ve tekrar siyah. Ancak 27. seferinde top nihayet kırmızıya düştü. O âna dek oyuncular çoktan milyonlarını yanlış renge oynamış, paralarını batırmışlardı.
Sayfa 91 - e-kitapKitabı okudu
Düşünce Hatası 25-Enderlik Yanılgısı
Bir arkadaşıma kahve içmeye gitmiştim. Biz sohbet etmeye çalışırken, kadının üç çocuğu yerde patırtıyla oynuyorlardı. Sonra yanımda bir torba dolusu cam misket getirdiğim geldi aklıma. Serserilerin sakin sakin oynayacağı umuduyla, misketleri yere boşalttım. Çok yanılmıştım: Anında büyük bir kavga koptu. Dikkatlice bakana dek neler olduğunu anlayamadım. Belli ki bolca misket arasında tek bir tane mavi vardı ve çocuklar onu birbirlerinden kapmaya çalışıyordu.
Sayfa 85 - e-kitapKitabı okudu