Kanuni Döneminde yaşamış olan Kınalızade Ali Çelebi; Şam, Bursa, İstanbul, Edirne gibi Osmanlı'nın önemli şehirlerinde Kadılık yapmış bir alimdir. Günümüzden 5 asır önce yazıldığı düşünülünce bu kıymetli eserin değeri daha iyi anlaşılıyor.
Eser önsöz bölümünü saymazsak 3 bölümden oluşuyor. Önsözde felsefenin tanımı ve kısımları anlatılmakta.
1. Bölümde; ahlak ele alınmış, huyun kısımları, nefs, erdem ve erdemsizlik, adalet, öfke, övünme, kibir, vefasızlık, rekabet, korkaklık, şehvet, tembellik, Hased, dilin afetleri, cimrilik anlatılmış ve bu kötü huyların tedavileri açıklanmaya çalışılmıştır.
2. Bölümde ev idaresi ve 3. Bölümde devlet yönetiminden bahsedilmiştir.
İnsanın en büyük sıkıntılarından biri de kendini tanıyamamasıdır. Kendini tanıyamayan insan, kendini yanlış ifade eder. Böyle olunca etrafındaki durumlar da büyük bir yalana bürünür. İşte elimizdeki Ahlaki Âlâi gibi eserler kendimizi bir parça olsun tanımamıza yardımcı olacaktır. İyi okumalar dilerim.
