"İnsanlar insan değildir, belirli fikirlerin taşıyıcılarıdır, (bu yüzden) bireysel nitelikler (bir sanığın) önem taşımaz, çünkü bir tek değerlendirme yöntemi mümkündür: Sınıf çıkarlarını gözeterek yapılan bir muhakeme." (Soljenitsin, 1973)
Savaş hakkında çokça kitap okudum ama böylesini kesinlikle okumadım...
Öncelikle kitabın anlatım, üslup, içerik bakımından neredeyse kusursuz olduğunu söylemeliyim içerdiği alegoriler kesinlikle parlak bir zekanın ürünü olduğunu gösteriyor. Ayrıca belirtmemde fayda var ki kendisinin hocası konumunda olan Gorki'den bambaşka bir fikri
Keşke bir yerlerde sinsice kötülükler yapan kötü insanlar olsaydı, o zaman onları diğerlerinden ayırıp yok edebilirdik. Ne yazık ki iyi ile kötüyü ayıran çizgi her insanın kalbinin içindedir.
- Aleksandr Soljenitsin
Soljenitsin, Harvard'da yaptığı ünlü konuşmasında, Batı'nın içinde bulunduğu krizin başlangıcı olarak doğrudan Rönesans dönemini işaret eder. Bu yargının işaret ettiği yapı, şahsına münhasır bir uygarlık olan Rusya'dır. Zira Rönesans'ın ve ondan vücut bulan zihniyetin noksanlığı sebebiyle, Rusya'nın tarihi Batı'nın tarihinden kesin çizgilerle ayrılır. Rus zihniyeti, mantık ile duygu arasında bambaşka bir denge ilişkisi kurar kendine; işte o meşhur Rus ruhunun gizemi (derinliğiyle, vahşiliğiyle) bu ilişkide saklıdır.