Vay Anasını.....
Sultan 1.İbrahim
Henüz iki buçuk yaşında olan kızı Fatma Sultanı bir vezirle evlendirerek şatafatlı bir düğün yapacaktı. 1645'te, elli yaşında olan Yusuf Paşa ile evlenmesi uygun görüldü.
Sokullu öldürülmeden bir gün önce 1.Murad'ın Kosova Muharebesi'ndeki şehadetini dinlerken ağlayarak Allah'tan kendisine de böyle bir şehitliği nasip etmesini dilemişti. 16 yaşında, papaz olmak üzere eğitim gören bir genci alıp, yıllarca devlet hizmetinde kullanıp, ölümünden önce de ona bu sözleri söyletebilen Osmanlı sisteminin ne kadar muazzam olduğuna dikkat edilmelidir.
Şehzade Bayezid af dileme şiiri
Ey serâser âleme sultan Süleymanum baba,
Tende canum canımın içinde cananum baba,
Bâyezıdına kıyar mısın benüm canum baba?
Bi-günahım, Hak bilür, devletlü sultanum baba.
Enbiya-1 ser-defter, ya'ni ki Âdem hakkiyçün,
Hem dahi Musa ile İsa vü Meryem hakkiyçün, Kâinatun serveri, ol ruh-i a'zâm hakkiyçün,
Bi-günahım, Hak bilür, devletlü sultanum baba.
Sanki Mecnunam, bana dağlar başı oldu durak,
Ayrılub bi'l-cümle mal ü mülkden düşdüm ırak,
Dökerüm gözyaşunu “Vâ-hasretâ dâdü'l-fırak"
Bi-günahım, Hak bilür, devletlü sultanum baba.
Kim sana arzeyleye hâlim eyâ Şah-ı kerim?
Anadan, kardaşlarumdan ayrılub kaldum yetim,
1354 yılının 1 Mart'ı 2 Mart'a bağlayan gecesinde meydana gelen bir deprem neticesinde Gelibolu ve civarındaki diğer kalelerin yıkılması üzerine, Osmanlı kuvvetleri hemen harekete geçti. Gelibolu ve diğer kaleler ele geçirildi ve tamir edildi. Osmanlılar, bu hadiseyi Allah'ın kendilerine bir lütfu olarak yorumladılar. Karesi bölgesinden Türkler getirilerek, fethedilen yerlere iskân edildi. Gelibolu ve civarının ele geçirilerek, Rumeli'de sağlam bir köprübaşı kurulması Osmanlı tarihinin dönüm noktasıdır.
ERHAN AFYONCU- SORULARLA OSMANLİ TARİHİ
Sorularla Osmanlı Tarihi'nin anlatıldığı bu kitapta merak ettiğiniz birçok sorunun cevabını bulacaksınız:
Osmanlı İmparatorluğu'nun Kuruluşu, Orhan Gazi, Rumeli'ye geçiş, 1. Murad, Ankara Savaşı, Fetret Devri, Çelebi Mehmed, 2. Murad, Fatih Sultan Mehmed, Cem Sultan, 2. Bayezid, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, Genç Osman, 4. Murad, Sultan İbrahim, Lale Devri, 2. Mahmud, Köprülüler, Piri Reis, Barbaros Hayreddin Paşa, Sokollu Mehmed Paşa, Kadızâdeliler, Osmanlı Tarihinde İsyanlar, Celali İsyanları, Kıbrıs Seferi, İnebahtı Savaşı, 2. Viyana Kuşatması, Viyana Bozgun Yılları, Karlofça Antlaşması, Prut Savaşı, Kırım Savaşı, 93 Harbi, Osmanlı-Rus Savaşları, Osmanlı-Avusturya Savaşları, Osmanlı-İran Savaşları, Nizâm-ı Cedid, Tanzimat, Islahat Fermanı, Meşrutiyet, İlk Türk Matbaası, Gayrimüslimler, Şark Meselesi, Kapitülasyonlar, Osmanlı Döneminde Hac, Yeniçeriler, Osmanlılar ve Türklük, Avrupa'da Türk Korkusu, Türkmen Aşiretleri, Harem, Kardeş Katli...
Soru 1: Türkler anayurtlarından neden ayrıldılar?
Proto-Moğollar’dan, Kıtaylar’ın 924’te Orhun havalisine hakim olmalarıyla birlikte, bu bölgedeki Türk boyları birbirlerini sıkıştırarak batıya doğru göçet-meye başladılar. 1027 yılına gelindiğinde artan Kıtay baskısı sonucu Türkler’in batıya göçü büyük bir sel halini almıştı. Kay ve Kıpçak baskısı ile Oğuzlar da yurtlarından ayrıldılar. Şamanî Peçenek ve Oğuzlar, Doğu ve Orta Avrupa’ya, Balkanlar’a; Müslüman Oğuzlar ise Maveraünnehir’e, Horasan’a ve diğer İslâm ülkelerine göç ettiler. Oğuzlar, 1040’da Dandanakan’da Selçuklular’ın idaresinde Gazneliler’i yenip, kendi devletlerini kurdular. Ancak Orta Asya’dan yüz binlerce Türk, Moğol kabilelerinin tazyiki ile batıya göçe devam ediyordu. Maveraün-nehir bölgesi onları barındırmaya yetmedi ve yeni bir yurt aramaya başladılar.
Soru 1: Sultan İbrahim tahta nasıl çıktı?
Sultan İbrahim babası öldüğünde henüz üç yaşındaydı. Çocukluğunda I.Mustafa'nın deliliklerini, ağabeyi II. Osman'ın öldürülüşünü gördü. Diğer ağabeyi IV. Murad'ın tahtta durumunu sağlamlaştırdıktan sonra kardeşlerini (Şehzâde Bâyezid, Şehzâde Süleyman ve Şehzâde Kasım) boğdurtması, Şehzâde İbrahim'in psikolojisini iyice bozdu. Şehzâde İbrahim, bu yüzden 1637'den sonraki üç yılda ölümü bekledi, durdu...
Sayfa 301 - Yeditepe
This text has been automatically translated from Turkish. Show Original
After Manzikert, Turks came to Anatolia in droves, and this place began to be called Türkiye in Europe. Faruk Sümer states that Europeans began to call Anatolia Turkey after 1085.
Mehmet Genç'in Osmanlı tarihini siyasî sınırlarının genişleme/daralma temposuna göre yaptığı şu ayrımla ilgili yorumu da oldukça dikkat çekicidir.
1-Genişleme Dönemi (1300-1683)
2- Geri Çekilme (Daralma) Dönemi (1683-1922)
Özellikle ikinci dönem için yaygın kanaatlerin aksi bir görüştedir. Osmanlı
İmparatorluğu'nun Avrupa'dan geri çekilme döneminin, genişleme döneminden daha başarısız olmadığı, hatta bir bakıma daha başarılı sayılması gerektiği iddiasındadır. Zira bu dönemde sanayileşememiş Osmanlı İmparatorluğu, sanayi devrimini gerçekleştirmiş Avrupa'ya karşı yaklaşık iki asır direnebilmiştir.
Tarihte dönemlere ayırma (periodization) meselesi son derece önemlidir.
Ancak Osmanlı tarihinin bugün kullanılan dönemleştirilmesi son derece anlamsızdır ve yanlış tefsirlere sebebiyet vermektedir. Osmanlı tarihinde olup bitenleri anlamaya yardımcı olmak yerine tam tersi bir duruma yol açmakta ,anlamayı zorlaştırmaktadır. Bu taksimatın reddedilip, yeni bir dönemlendirmenin yapılması Osmanlı tarihçiliğinin en elzem meselelerinden biridir. Bir devletin veya milletin tarihini dönemlere ayırırken kesintiye uğramamış bir süreklilik çerçevesi içerisinde, önemli dönüm noktalarının tespiti yapılacak ilk
iştir. Osmanlı tarihinde yeni bir dönemlendirmeye gidilirken de devlet, toplum ve iktisadî hayattaki değişmelerin göz önünde bulundurulması gerekir.
Sayfa 277Kitabı okuyor