Yazgıyı Kabullenmek Üzerine
"Tanrı'yı ya da insanları suçlamamak; yaşanan olaylar karşısında üzüntüye kapılmamak; ölümü iyilik ve soylulukla beklemek; yapılması gereken neyse onu yapmak: Hekimin söylediklerinden korkuya kapılmamak; 'İyiye gidiyorsun.' Dediği zamanda çok sevinmemek. (çünkü) Bu sözün için iyi olan yanı ne? Sağlıklı olduğun zamanlarda sağlığın senin için
Sayfa 360 - Şule YayınlarıKitabı okudu
Antonin Artaud, Vahşet Tiyatrosu
Kabul edilsin ya da edilmesin, bilinçli ya da bilinçsiz, şiirsel durum, yani hayatın aşkın bir durumu, aslında halkın aşkta, suçta, uyuşturucuda, savaşta ve isyanda aradığıdır.
Vahşet Tiyatrosu tiyatroya tutkulu ve çırpınmalı bir hayat kavramını geri getirmek için oluşturuldu ve bu tiyatronun dayandığı vahşeti şöyle anlamak gerekiyor; şiddetli bir
Freud
_Söz ile Sihir eskiden aynı şeydi; sözlerin sihirli güçleri vardır.
_Sevgi ve sinir doğru orantılıdır.
_Aşk yoktur; libido vardır. Aşık insan deIidir.
_Dünün mutsuz çocukları, bugünün psikopatlarıdır.
_Hiçbir önerme, kendi kendisinin kanıtı olamaz.
_Sanat, çocukluk tecrübelerinin büyüklüğe
Sözün Gerekliliği
Âciz kala tâ o kavm-i güm-râh
Teklif-i nazîre etdi Allah
El-ân yine kâim ü be-câdır
İ'caz-ı kelâm-ı Hayy ü Kâdir
Ger kalmasa şimdi fark u temyiz
Bî-fâidedir o emr-i ta'ciz
Ger şi'rü fesâhet ola nâ-yâb
Kur'ân'ın olur bu fazlı güm-yâb
Ger kalmasa şâir-i sühan-dân
Bürhân-ı Hudâ bulurdı noksân
(Allah, yolunu şaşırmış o topluluğu acze düşürmek için onlara (Kur'an'ın) bir benzerini söylemeleri hususunda meydan okudu*
Her an diri ve mutlak kudret sahibi Tanrı'nın sözünün baş edilemez üstünlüğü hâlen de olduğu gibi devâm etmekte ve yeründe durmaktadır.
Eğer şimdi (söz söylemede) estetik duyarlılık ve iyiyi kötüden ayırt ediş gücü kalmasa, o âciz bırakma işi anlamsızlaşır
Eğer şiir ve fesahat yok olsa Kur'an'ın bu üstünlüğü ortadan kalkar.
Eğer güzel sözden anlayan şâirler bulunmasa, Allah'ın delili noksan kalırdı.)
*: Sure-i Yunus/38 : " Yoksa, «Onu uydurdu,» mu diyorlar? De ki: «Eğer siz doğru sözlü kimseler iseniz, onun misli bir sûre getirin ve Allah'tan başka gücünüz yettiği kimseyi de çağırınız.»"
Sayfa 181 - 760-764. Beyitler, Muhammed Nur Doğan
İnsan olmanın en büyük gerekliliği olan düşünme faaliyetine erişkin olmak beraberinde anlam arayışını bu anlam bulma olgusu da bizi felsefeye götürür. Felsefe bireye özgü olsa da sadece bireyler ile yetinmeyip çığ etkisinde bulunup ufacık bir fikrin ışığında devasa bilgi düşünceleri yaratabilir. Aslında bireye özgü demektense bireyin fikri
Beyânın selâmet ve sıhhatı ise; hükmü, levâzım ve mebâdîsiyle ve âlât-ı müdafaasıyla isbat etmektir.
( Açıklamanın güvenirliği ve doğruluğu ise; hükmü, gerekliliği ve temel prensipleri ve savunma aletleri ile isbat etmektir.)
Şöyle ki:
Bir hükmün levâzımını ihlâl etmemek, rahatlığını bozmamak ve nazara almak ve mebâdîsinden istimdâd-ı hayat etmek için müracaat etmek ve hücum eden evhamın itirâzâtına mukabele edecek sual-i mukaddere cevap olan kuyûdâtıyla
tekallüd etmek gerektir. Demek kelâm, meyvedar bir ağaçtır; cinayet ve ictinâdan himâyet etmek için, dikenleri ve süngüleri dizilmişler.
( Şöyle ki:
Bir hükmün gerekliliğini karıştırmamak ve rahatlığını bozmamak ve gözönüne almak
ve
temel prensiplerinden hayatî yardım almak
ve
hücum eden şüphelerin itirazına karşılık sözün gelişinden anlaşılan soruya sözün dilbilgisel kuralları ile cevap vermek gerektir.
Demek söz meyveli bir ağaçtır.
Muhâkemat
Kısacası, her zaman "bir şeye inanmak" zorundayızdır. Beraberliğimizi sağlayacak, sürdürecek ve bizleri denetleyecek tek şey, ortak bir inançtır. Bu sözün arkasından hemen güçlü olan herhangi bir inancın yeterli olabileceği iddia edilebilir. Bu doğru değildir. Yaradılışımızdaki "komünal" eğilim ayrıntılı toplu ayinlerin yapılmasını ve bunlara katılmayı gerektirmektedir. Bu gösterilerden "tantana ve şatafatın" kaldırılması öyle büyük bir kültürel boşluk yaratacak ki, "inanma"nın o çok önemli derin ve duygusal düzeyde işlemesi imkansızlaşacaktır. Ayrıca, bazı inançlar diğerlerine kıyasla çok daha tüketici ve sersemleticidir ve bu yüzden topluluğun nitelik bakımından gelişimini engelleyecek bazı katı davranış biçimlerine saptırılabilir.
Tür olarak akıllı ve araştırıcı bir hayvan olduğumuzdan, bu iki niteliği göz önüne alan ve kamçılayan bir inanç biçimi kuşkusuz en yararlısı olacaktır. Öğrenmenin gerekliliği, dünyamızın bilimsel açıdan tanınması, çeşitli biçimlerde estetik olguların yaratılması ve değerlendirilmesi, gündelik yaşantının ayrıntı boyutlarının genişlemesine ve derinlemesine zorlanması günümüzün "din"i haline gelmekte. "Tecrübe" ve "kavrayış" soyut birer tanrı biçimine bürünmekte ve cahilliklerimiz ve aptallıklarımızla bu tanrıları kızdırmaktan korkmaktayız. Okullarımız, üniversitelerimiz, dinsel eğitim merkezleri; kütüphane, müze, sanat galerileri, tiyatro, konser, spor salonları da "komünal" tapınaklarımız olmuştur.
Sayfa 180 - İnkılap Yayınevi - 6. BaskıKitabı okudu
