Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Ve muhtemelen tahminleriniz onun düşünceleri ile uyuşmadığında hayal kırıklığına uğradınız.
Kişi yenileceği endişesine kapılmadan önce yenilmez. Yenileceğinden korkan daima yenilir. Ne kadar eminseniz, sezgileriniz, tahminleriniz ve tercihleriniz de o kadar isabetli olacaktır.
Reklam
Demek beni kusursuz buluyorsunuz, ha? — Evet. — Pek yerinde tahminleriniz var, ama bu kez yanıldınız. Bu akşam hatırlatacağım bunu size...
Rouletabille bir an düşünüyormuş gibi sustu, sonra, “Mösyö Fredric Larson,” dedi, “Mantığı olduğu gibi kabullenmekten daha tehlikeli bir şey var. O da, bazı polis hafiyelerinin yaptıkları gibi, mantığı, kendi görüşüne göre eğip bükmektir. Belli ki, siz saldırgan hakkında bir fikir edinmişsiniz... Bunu inkâr etmeyin! Ve bunun için de saldırgan elinden yaralı olmaması gerekiyor... Aksi takdirde bütün tahminleriniz suya düşecek. Onun için de başka bir çözüm yolu aradınız ve buldunuz. Bu çok tehlikeli bir sistemdir!... Bir fikre saplanarak, gereken delilleri ona uydurarak aramak, insanı çok uzaklara sürükleyebilir!.. Dikkat edin!.. Adli bir hataya düşmek tehlikesi ile karşı karşıyasınız!...”
Kirpi olup olmadığınızı anlamak için Tetlock'un testini uygulayabilirsiniz: Daha çok bilgiye ulaştıkça tahminleriniz gelişiyor mu? Teoride, ekstra bilgi tahminlerinizi ileriye götürmelidir, bilgi işe yarar görünmüyorsa her zaman yok sayabilirsiniz. Ama kirpiler sık sık kendilerini dikenli çalıya hapsederler.
Davranışlarınız ve düşünceleriniz size aittir, sizden çıkarlar ve onlarla ilgili önemli şeyleri her zaman bilirsiniz. Bilmiyorsanız da tahmin edersiniz. Tahminleriniz de havadan gelmez, onlar da sizin içinizden gelirler. Bu da bir tür bilmektir.”
Sayfa 64
Reklam
"Bu ofiste bir kuralım vardır: Asla kendinizle ilgili sorulara, 'Bilmiyorum,' diye cevap vermemelisiniz. Davranışlarınız ve düşüncelerini size aittir, sizden çıkarlar ve onlarla ilgili önemli şeyleri her zaman bilirsiniz. Bilmiyorsanız da tahmin edersiniz. Tahminleriniz de havadan gelmez, onlar da sizin içinizden gelirler. Bu da bir tür bilmektir."
"Sizi temin ederim ki, tahminleriniz bütünüyle yanlış. Zihnim çok daha tatlı düşlerle meşguldü. Hoş bir kadının yüzündeki bir çift güzel gözün verdiği o müthiş hazzın içinde, derin düşüncelere dalmıştım."
"Sizi temin ederim ki, tahminleriniz bütünüyle yanlış. Zihnim çok daha tatlı düşlerle meşguldü. Hoş bir kadının yüzündeki bir çift güzel gözün verdiği o müthiş hazzın içinde, derin düşüncelere dalmıştım. "
Sayfa 37 - Mr. DarcyKitabı okudu
İradem karışmasa da iki kere iki dört ediyor. Bu, irade demek midir? Sizlere şaka yapıyorum değerli okuyucularım ve şakalarımın da ne kadar tatsız olduğunu biliyorum. Ama söylediğim her şeyi şaka olarak anlamak da doğru değil. Dişlerimi gıcırdatarak takılıyorum belki size. Ne olur baylar, içimi kemiren bazı soruların cevabını verin bana. Örneğin siz, insanı, eski alışkanlıklarından kurtarmak, iradesini bilimle ve öngörüyle uygunluk gösterecek bir şekle sokmak istiyorsunuz. Ama insanların bu değişimi geçirmelerinin sadece “mümkün” değil, aynı zamanda “zorunlu” olduğunu nereden biliyorsunuz? İnsan iradesinin bu denli düzeltilmeye muhtaç olduğu kararını neye göre veriyorsunuz? Sözün kısası, bütün bu düzeltmelerin insana fayda sağlayacağı sonucuna nasıl ulaşıyorsunuz? Açık konuşmak gerekirse, aklın ve matematiğin desteklediği, normal olarak görülen çıkarlara uygun hareket etmemenin, insanlar için bir kanun bile sayılacağına nasıl bu kadar kesin bir şekilde inanıyorsunuz? Bunlar, sizin tahminleriniz olmaktan öteye geçemez şimdilik.
Reklam
Bazen de görüntüler yanıltıcı olur...
Birinin konuşmasını duyar duymaz, insan kafasında o kişiyi canlandırıyor. Birkaç saniye içinde gerekli bütün bilgileri edinmiş oluyorsunuz: cinsiyeti, yak-laşık yaşı, toplumun hangi katmanından olduğu, doğum yeri, hatta teninin rengi.... Çoğu kez, tahminleriniz tutar, kimi zaman da şaşırtıcı ölçüde yanılırsınız: Kamyon şoförü gibi konuşan profesörler, genç kız sesli kokanalar, zenci sandığınız beyazlar çıkabilir karşınıza.
Hissettikleriniz size gerçekler hakkında hiçbir şey söylemez. Sadece size gerçeklerle ilgili tahminleriniz hakkında bir şeyler söyler
"... 'Kusursuz bir insansınız... zayıflığınız, yüzünüzün solukluğu bile... Başka türlü düşünmek gelmiyor sizi insanın içinden... Buraya gelmeyi çok istedim... ben... özür dilerim...' Gülümsedi Nastasya Filippovna. 'Özür dilemeyin. Böyle çıkagelmenizin ilginçliği, orijinalliği kaybolur sonra... Demek beni kusursuz buluyorsunuz, ha?' 'Evet.' 'Pek yerinde tahminleriniz var, ama bu kez yanıldınız...' ...."
Sayfa 177 - Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
37 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.