Derinlere işlemiş köklerin; gövdenin, ömrü sona erip suları çekilince, kuruyan, guduklesen, gölgesiz dalciklari vardır. Bunların üzerine kuşlar bile yuva yapmazlar. Osmanlı Padişahlığı tarih sahnesinden silinirken, bu haldeydi...
Yöneldi fi sebilillah gazâya
Tevekkül kıldı canıyla Hüdâ’ya
Ne can endişesi ne nan ümidi
İki cihanda bir canan ümidi
Zehi âşık gâz-i sâdık
Bu gâzidir olan dîdara lâyık
Burada, bu vesileyle, Milli Mücadelenin ön planda sivrilen bazı şahsiyetleri, yani başlayan yeni devrede Gazi'nin çevresinde yer alacak veya alamayacak olanlar üzerinde kısaca durmalıyız.
Hem " Gazi Meclis" hem de eski mücadele arkadaşları ile Gazi Mustafa Kemal arasındaki mesafe, Büyük Zafer'den sonra, ister istemez açıldı. Ve Gazi'nin yeni Türkiye'de, insanüstü bir kudret olmak oluşumu, bu safhada başladı...