Devlet Ana, tarihsel bir roman olup, Osmanlı devletinin kuruluş dönemi ve öncesi,Türklerin Orta Asya’dan getirdikleri kültürler konu edilmektedir.
Törelere bağlılık,büyüklere saygı,kadının toplumdaki yeri,bey seçimi,ahilik teşkilatı gibi konular romanda çok güzel bir örgü içinde işlenmekte ve okuyucu bilgilendirilmektedir.Türklerin bir uç beyliğinden kısa zamanda nasıl devlet haline geldiği romanın siyasal yönünü oluşturmaktadır.Kemal Tahir, Devlet Ana’da Türk tarihini, toplum yapısını ve ekonomik yapıyı ele almıştır.Osmanlıda üretim aracı olan toprağın sahibi devlet olduğu için, bireylerin toprak vasıtasıyla servet sahibi olmaları engellenmiştir. Bu bakımdan Osmanlıda sınıf mefhumu da görülmez. Dönemin Batı toplumlarındaki derebeyi, burjuvazi ve köle durumuna düşmüş olan köylü Osmanlı devletinde görülmemektedir.
Eserde özellikle Türk kültür ve medeniyeti ile batı karşılaştırılmıştır. Feodalitenin ve din sömürücülüğünün batıyı karanlığa hapsettiği, Türklerdeki aile birliği, devlet millet arasındaki uyum, milli ve manevi değerlere bağlılık, adalet ve devlet kurma gücü anlatılmaktadır.
Kısaca Devlet Ana’da Osmanlının hangi temeller üzerinde kurulup yükseldiğini, 13. Yüzyılın sosyal, kültürel ve siyasi çerçevesi içinde anlatılmaktadır.
Bence mutlaka okunması gereken bir eser.İyi okumalar.
