Daha fikrî ve tasavvufî olan Tercî-i Bend'e göre Terkib-i Bend, kolay anlaşılır, çok ustalıkla nazm edilmiş hikmetli sözlerle doludur. Neredeyse her beyti, halk arasında atasözü gibi bilinir ve sık sık tekrar edilir. Yalnız, Divan edebiyatında, bu Terkib-i Bend'lere başlarken, ilk bend, bir gelenek olarak içkiden, badeden, meyhaneden filân bahsederek nazm edilir. Edebiyat tarihinde mevcut bütün terkib-i bendler böyledir. Onu için Ziyâ Paşa'da terkibe başlarken:
"Sâkî, getir ol bâdeyi kim, mâye-i candır" diyor ve ilk bendini:
"İç bâde, güzel sev, var ise akl-ı şuûrun,
Dünya var imiş, yâ kî yoğolmuş, ne umurun" diye bitiriyordu. Bu insanlık dışı lâfların, sonraki on bir benddeki yüksek ve hikmetli fikirlerle alâkası yoktur. Ama işte an'âne belâsı bunları yazdırıyor...
Sayfa 337 - 2.Kısım, (Kahire, Ezher'de Okuduğum Yıllar), -Müderris Yozgatlı İhsan Efendi-, Terkib'lerin Girişi ve âki Bey'in Meziyeti, Kaynak YayınlarıKitabı okudu
Ziya Paşa'nın Terkib-i Bend ve Tercî-i Bend manzum eserleri için, Namık Kemâl Ziya paşaya şöyle hitap eder
Tercî ile fikri kıldın i'lâ / Terkib ile şi'ri ettin ihya
Sayfa 335 - 2.Kısım, (Kahire, Ezher'de Okuduğum Yıllar), -Müderris Yozgatlı İhsan Efendi-, Ziya Paşa'nın "Terkib" ve "Tecri"i, Kaynak YayınlarıKitabı okudu
ZİYA PAŞA'NIN, *TERKİB-İ BEND ve **TERCÎ-İ BEND'LERİ...
Malûmdur ki, Ziya Paşa'nın "terkib" ve Tercî" manzumeleri, on ikişer bendden meydana gelir. Bu bendlere "terkib-hane" ve "tercî-hane" denir. her bend onar beyittir. Her bendin sonunda bir de ilâve "bend beyti" bulunur. Tercîlerde bu bend aynen tekrarlanır, Terkib'lerde farklıdır... Ziya Paşa'nın bu şiirleri, birer şaheserdir. Bugün de millî ve dinî, fikir ve edebiyat sahasında, gençlerimizin muhakkak anlayarak okumaları gereken iki temel eserdir...
Sayfa 335 - 2.Kısım, (Kahire, Ezher'de Okuduğum Yıllar), -Müderris Yozgatlı İhsan Efendi-, Ziya Paşa'nın "Terkib" ve "Tecri"i, Kaynak YayınlarıKitabı okudu