Antik Mısır Tanrısı Aton (Aten, Zentuk) ve Aton Dini Hazırlayan: Akhenaton "Aton, uludur, birdir, tektir.
O'ndan başkası yoktur.
Bir tanedir,
O'dur her varlığı yaratan
Bir ruhtur Aton, görünmeyen bir ruh.
Ta başlangıçta vardı Aton,
Tek varlıktı o.
Hiçbir şey yokken o vardı.
Her şeyi o yarattı
Ezelden beri süregelen varlığı,
Ebediyete kadar
islamın Allah'ı kavramından metafizik hakikat kavramına, İslamın
birliğinden, yani islamın basit tektanrıcı öğretisinden (tevhid) felsefi vahdet-i
vucud öğretisine, yani "Allah'dan başka ilah yoktur" önermesinden. "varlıkta
Allah'tan başka hiç bir şey yoktur" şeklindeki tamamıyla farklı bir önermeye
intikal etmek, Müslüman vahdet-i vucudcular için atılan kolay, kolay olmakla
beraber, meşru olmayan ve affedilmez bir adımdı . Şirke (çoktanrıcılığa)
düşme korkusu idi ki, onları, Allah'ı sadece mevcut olan tek ilâh şeklinde
değil, aynı zamanda tek hakikat ve tek Varlık olarak da tasavvur etmeye
zorlamıştır. Bu intikal, ib nu'l- Arabinin "Risalet el-Halve" adlı eserinin
ilginç bir metninde açıkça görülmektedir. İbnu'l- Arabi burada diyor ki:
"Senin tüm halvet (inziva) meseleni açık ya da kapalı olarak herhangi bir
türden şirkle ve mutlak inanç içinde bütün sebep ve vasıtaları,bütün ve parçayı
inkar etmekle bozulmaya!' birlenme (tevhid) dolayısıyla, Allahla karşı karşıya
gelmek üzerine temellendir; çünkü gerçekten sen böyle bir tevhid'den yoksun
isen, muhakkak şirke düşersin." Sadece Allah ile karşı karşıya gelmek ve
O'ndan başka bütün sebep ve vasıtaları inkar etmek, müslümanların
tevhid öğretisidir. Fakat Allah'tan bile bütün sebeplilik fikrini iptal etmek
(ki "bütün" kelimesi bunu belirtir) ve "mutlak birlenmeyi" (et-tevhid el-mutlak)
ileri sürmek (biz ibnu'l-Arabinin mutlak birlenme ile ne demek istediğini
biliyoruz) vahdet-i vucudcu bir öğretidir.
Şah-ı Nakşıbend Hazretleri, göze, kulağa, hisse ve bütün idrak vasıtalarına hitap eden her şeyin O'ndan olduğunu, fakat o olmadığını beyan buyurmuşlardır. Her şey O'ndan, fakat hiçbir şey O değil... Tevhid sırrının en ince noktası işte bu hikmettir.
“Hayatınızda sizi en çok etkileyen hadis hangisidir?” diye bir soru sorulsa ilk sırada hangisini söylerim bilmiyorum ama ilk üç içine aşağıdaki hadis mutlaka girer. Bu hadis benim için sevinç ve huzur kaynağıdır. Mutlu olduğumda okursam mutluluğumun şımarıklığa varmaması için bu hadis bana fren olur. Üzüntülü ve sıkıntılı olduğumda okursam bu