Firdevsi'nin Büyük Edebi Eseri Şehname
Şehname' nin coğrafi mevkii ne günümüzdeki Irak ne de İran olup Orta Asyanın Ceyhun Nehri'nin ötesindeki kısmıydı.
Destanlarda "Turan" diye bahsedilen bölge büyük bir kültür savaşına şahitlik etmiş olması hasebiyle eserin coğrafi çekirdeğini oluşturmaktaydı.
Şehname'de Pekin'den Romaya kadar yüzlerce tarihi yerin ismi geçmektedir.
Fakat asıl odaklanılan coğrafya Horasan, Sistan, Afganistan, Semerkant, Harezm ve Doğu Türkistan da dahil olmak üzere Orta Asyadır.
Firdevsi'ye göre İran medeniyetinin kaderi Türki ve İrani dünyalar arasındaki fay hattı üzerinde Orta Asyada şekillenmişti.
Sayfa 290 - Kronik KitapKitabı okuyor
361 syf.
·
Puan vermedi
Bağdat'ta dirilirim, Şam'da vurulurum
Endülüs'te bir berberi çiçeğiyim
Kurtuba'da açarım
Ben
Küçük ve mavi gözlü bir balkan çocuğuyum
Topaçlarım dağıldı
Yüreğim dağlandı
Bosna'da bilge kralım
Mostar'da duru akan bir suyum
Şehr-i Filibe'den huşu ile Bursa'ya bakarım.
Ben
Kafkas doruklarında uçan bir
Hoca Ahmed Yesevî, söylediği hikmetlerle Orta Asya bozkırlarında yaşayan insanlar arasında büyük nüfuz kazanmış ve halk zümreleri onun etrafında kümelenmişti. Bunlar, İslam’a yeni girmiş son derece samimi Türklerdi ve Buhara, Semerkant, Horasan halkı gibi Arap ve Fars lisanına hakim değillerdi. Bu yüzden Arapça ve Farsçayı çok iyi bilmesine rağmen onlara kendi dilleri olan Türkçe ile seslenmeyi tercih etti.
ATSIZ'DA TARİH ANLAYIŞI: Atsız'ın lisans öğrenimi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (Edebiyat Zümresi) olduğu hâlde bilim adamı olarak tarihle daha çok ilgilenmiş, bu konuda daha çok eser vermiştir. “Türk tarihinin içinde yüzüyorum. Diyebilirim ki her günüm 27 asrın içinde geçiyor." diyecek ölçüde (Atsız 1992: 67) kendisini tarihle
Ortaçağda, modern cihetten anlamlandırılan şekilde sınır ve hudut kavramları yoktu. Siyasi güç odakları farklı olmasına rağmen, kültürel anlamda İslam dünyası, "İslam Memâliki" tabirinin işaret ettiği şekilde bir bütün olarak addedilirdi. Bu bakış açısı, Müslümanların zihinlerine, bütün İslam dünyasının kendi yurtları olduğu fikrini
Sayfa 68 - Kitap Yayınevi, İnsan ve Toplum Dizisi - 70, 2. Basım, Birinci Bölüm, Şam ve Anadolu Dolaylarında 7./13. Yüzyılda Tasavvuf ve Muvelleh Dervişlik, MUVELLEH KAVRAMI VE TARİKATLAR
Nizâmiye'den yetişen Sünnî mutasavvıflar Yesevilik, Bektaşîlik, Nakşibendilik gibi Türk tarikatlarının kurulmasında görev almışlardır. Bu vesile ile Horasan, Mâverâünnehir ve Türkistan yöresinin sûfîler vasıtasıyla İslâmlaşması kolaylaşmış, medreselerin ve kitabî bilgilerin ulaşamadığı yerlere İslâm, bu sûfîler vasıtasıyla yayılmıştır.
Nizâmiye medreseleri sadece İslâm âlemine tesir etmekle kalmamış, Avrupa üniversitelerinin kuruluşuna da örnek olmuşlardır. Avrupa'nın ilk üniversiteleri olan Oxford ve Cambridge üniversiteleri yapı ve ders programları itibarı ile nizâmiyeler taklit edilerek kurulmuşlardır. Nizâmiyelerin ünlü müderrisleri Cüveyni, Gazâlî, Ebü İshak eş- Şirâzi gibi âlimlerin fikirleriyle İslâm âlemi manevi teceddüt devresine girmiş, bu âlimlerin fikirlerinden etkilenen Avrupalı düşünürler (Saint Thomas, Pascal vb.) Batı âleminde yeni yorumlar getirmişlerdir. Bu manada Rönesans ve reform hareketlerinin temelinde Nizâmiye medreselerinin katkısı olmuştur.
Sayfa 364Kitabı okudu
Tabii bütün Selçuklu araştırmacılarından bunu istiyor değiliz, bu da doğru değildir. Sadece birini bile iyi bilse Selçuklu tarihinin bir tarafını işleyebilir. Çünkü Selçuklu tarihi, düşünün Türkistan'dan yola çıkıyor. Maveraünnehir, Horasan, Kirman, İran, Azerbaycan, Irak, Suriye, Anadolu hatta Selahaddin Eyyûbî'den itibaren Mısır, Arabistan olmak üzere çok geniş bir coğrafyayı hâkimiyeti ve kültürel tesiri altına alıyor.
Sayfa 56 - Derin Tarih, Tüm Bildikleriniz Tarih Olacak, Ketebe Kitap ve Dergi Yayıncılığı, Özel Sayı 12, Ağustos 2018Kitabı okuyor
Osman Gazi
OSMAN GAZİ
Dünyanın en büyük devletlerinden birinin kurucusu
Osman Gazi; imanını, azmini harc ederek inşa ettiği, 623 yıl payidar olan, büyük ve şerefli İslam devletini kurucusu büyüğümüz... O'nun, Rıza-i İlâhî uğruna gösterdiği ihlaslı gayretleridir ki, şanlı devleti altı asır üç kıtada payidar kılmıştır. Yine yaptığı Kur'an hizmeti
sâhi oradalar mı?
Bilmiyorum, acaba kırına geldiğimiz kasaba şu tepenin ardında mı? Ya uzak kentler? Ya hatırladığımız zaman içimizde hep var olduğunu ispat eden sevgilerle kanımızı heyecanlandıran Horasan, Türkistan, Kırım ve Endülüs kentleri. Orada mıdırlar?
