Bilim dalı metoddan ayrılamaz. Zira, araştırma, inceleme, analiz hep metodla sıkı sıkıya bağlantılıdır. ...Marksist düşüncenin metodu diyalektiktir. Diyalektik ve metafizik, iki metod ve iki zıt metoddur.
Marksizm, toplumu doğanın devamı olarak görür. Toplum tarihini de doğa tarihinin içinde ele alırsak, tek bir bilimden söz edebiliriz. Bu anlamıyla toplum, insanlaşmayı, toplumsallaşmayı anlatır.
İnsan emeği, doğanın insan ihtiyaçlarına uygun olarak dönüştürülmesi için, yani üretim için olmazsa olmaz koşuldur. Yani insan emeği olmadan, doğanın insan yararına dönüştürülmesi de olanaksızdır.
Burjuva toplum, kapitalizm, meta toplumu olarak da adlandırılır. Burada meta evrenselleşir; hem toplumsal yaşamın her alanına derinliğine nüfuz eder, hem de yaygınlık kazanır.
Deniz Adalı, bu kitabında kapitalizmin ne olduğunu çok detaylı bir şekilde izah etmiş. Bu izahat yapılırken de günümüz Dünyası'ndaki bilinçdışı olarak tanık olduğumuz ve artık normallik algımızın bir parçası haline gelmiş örnekler ile konuyu daha anlaşılır bir hale getiriyor. Kitabın birincil amacı toplumsal bilinç yaratmak olduğundan dolayı da herkesin anlayabileceği düzeyde bir dil kullanımına özen gösterilmiş. Harici olarak; Kapitalizm İnsan Bilinç ve Eylem'in Marx'ın praksisi üzerine şekillenmiş bir kitap olduğunu da söylemek mümkündür. İlk evre, bilinçlenme ve mevcut düzendeki eksikliklerin farkına varılmasıdır. İkinci evre ise bu bilinçlenmeyi eyleme dökmektir. Çünkü Marx için eyleme dökülememiş her bilinçlenme yetersiz bir bilinçlenmedir.
20 yazar Nazım Hikmet'in şairliğini ve pek öne çıkamayan diğer üretken yönlerini incelemiş. Şiirleri ile tanınan yazarın politik romanlarının, tiyatro oyunlarının, düzyazılarının da şiirleri kadar vurucu ve evrensel olduğunu, 20. Yüzyılımıza damga vuran bu Şairin sinemaya dahi adım attığını öğreniyoruz. Pek çok ünlü şairin onun adına şiirler yazması şaşırtıcı değil elbette. Pek çok roman yazarının, şairin yazınsal ve düşünsel gelişimine etki ettiğini öğrenmemiz de keza. Tutkusuyla yaşayıp tutkusuyla ölen bir adamın hayatından kesitleri öğrenebileceğiniz bir inceleme kitabı.