Eyüp Sabri Paşa Sultan İkinci Abdülhamid Han devri amirâllerinden. İsmi Eyyûb Sabri olup, Yenişehir civârındaki Urmiyede doğdu. Doğum târihi bilinmemektedir. 1890 (H.1308) târihinde İstanbulda vefât etti. Bayramiye yolu büyüklerinden, ilim irfân sâhibi olan hocası İdrîs-i Muhtefînin Kasımpaşada Kulaksız Câmii karşısında bulunan yokuşun alt başındaki kabrinin ayak ucuna defnedildi.
Eyüp Sabri Paşa, Sultan İkinci Abdülhamîd Han zamânında yetişen, çalışkan, âlim bir deniz paşasıydı.
Takdîr-î Hudâ kuvve-î bâzû ile dönmez
Bir şem'i ki Hak yandıra bir vech ile sönmez
( Allah'ın takdiri pazu kuvvetiyle bozulmaz. Hakk'ın bir şekilde yaktığı bir mum sönmez.)
‘Şefaât hastanesinin tabibi’
‘Peygamberlik tahtını süsleyen sultan’
‘Tebliğ bağının hoş salınışlı selvisi’
‘Tâhâ ve ‘Biz Seni âlemlere rahmet olarak gönderdik’ tahtının sultanı’
‘Parlak şeriat binasının bânisi’
***
Eyüp Sabri Paşa’nın kaleminden ‘Mahmudü’s-Siyer (Hz. Peygamber’in Hayatı) kitabını bitirdim. Ekim ayı ve kasım ayının ilk haftası seyahatlerimiz ve bilhassa telâşlarımız yüzünden kitabı vaktinde bitiremedim. Bitirdikten sonra kitap hakkında birkaç kelime yazmasam da olmazı.
Kitabın müellifi bir Osmanlı paşası. Ve altını çizmekte elzem görüyorum ki; mânen bir şeyh efendinin de müntesîbi… Uzun süre Hicaz bölgesinde devletine hizmet etmiş ve Hicaz bölgesinde kaldığı süreçte bölgenin tarihiyle ilgilenmiş ve ilgisinin, okuma ve öğrenme sevgisinin semeresi olarak elimizdeki eser başta olmak üzere birçok eser kaleme almış. Eşsiz bilgiler ihtiva etmesinden ziyade eser için bence en önemli husus; içeriğinde Hz. Peygamber hakkında çok güzel ifadelerinin bulunması… Bazılarını kaydırmalı bir hâlde gönderiye de ekledim. Hz. Peygamber’i övmeyi bile engellemek isteyen garip akımların aksine eser, müthiş bir peygamber iltifatnâmesi desem bence yanılmam… Ayrıca her konu başlığı altında beyitler bulunması da bir diğer önemli husus… Siyer alanında 11-12 yaşımdan beri okumalar yapıyorum ama bu eser benim için çok çok farklı bir konuma yerleşti. Siyer alanında, Hz. Peygamber’in sevgisinde derinleşmek adına mükemmel bir eser olduğunu düşünüyorum.
Kitap Osmanlı devlet adamlarından Eyüp Sabri Paşa'nın yazmış olduğu güzel bir eser. Kitap, orijinal Osmanlıca metin, latinize metin ve sadeleştirilmiş metin olmak üzere her kesime hitabet edecek şekilde basılmış. Ayrıca kitabın girişinde Mehmet Şevket Eygi'nin yazdıkları da pek değerli. Son olarak kitap yazılı kaynakların yanında dönemin şifahi kaynaklarını da okuyucuya aktarması bakımından kıymetli bir eser.