Bir anlamda iyi de
yaptı. Bu doğru diri diri yakılmaya değmezdi. Dünya mı
güneşin çevresinde döner yoksa güneş mi dünyanın çevresinde döner, hiç önemli değil bu. Ne olursa olsun bu
önemsiz bir sorundur. Buna karşılık yaşamın yaşanmaya
değmediğini düşünerek ölen birçok insan gördüm. Kendilerine yaşama nedeni sağlayan fikirler ve yanılgılar için
Dünyamızın başı dertte ve bizden bu durumu değiştirmemiz isteniyor. Ama, bu dert nedir? İlk bakışta şöyle
anlatıveririz gibi geliyor. Bu son yıllarda, dünyada, çok
insan öldürüldü, dediklerine göre, daha da öldürülecek.
Bu kadar çok ölü, ister istemez, havayı ağırlaştırıyor.
Yeni bir şey değil bu, kuşkusuz. Resmi tarih, oldum olası, büyük katillerin tarihidir. Kabil Habil'i bugün öldürmüş değil, ama bugün Kabil Habil'i akıl uğruna öldürüyor ve onur madalyası istiyor
Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki, insanlar, tatsız ve
acımasız inançlar yüzünden her şeyden utanır
oldular. Kendilerinden, mutlu olmaktan, sevmekten, yaratmaktan utanıyorlar, öyle bir zaman ki bu
Ben kendi adıma sanatım olmadan yaşayamam.
Ama, bu, sanatı her şeyin üstüne koymuş olduğum
anlamına da gelmez. Tersine, onsuz edememem,
onun beni herkesle birleştirmesi ve olduğumdan
başka türlü olmadan herkesle aynı düzeyde
yaşatması demektir. Sanat, benim için tek başına
tadı çıkan bir şey değildir. Sanat bence, en büyük
sayıda insanı, ortak acılar ve sevinçlerle coşturan
imgeleri, biçimleri bulmaktır. "
Albert Camus
NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ KONUŞMASI 1957
"Bir mutluluk kitabı yazma isteğine
kapılmadıkça, absürdü bulamaz insan. Ama bir
tek dünya var yalnızca. Mutluluk ve absürd aynı
yeryüzünün iki oğlu. Birbirlerinden
ayrılamazlar. Yanlışlık mutluluğun ille de
absürdün bulunuşundan doğduğunu söylemek
olur. 'Her şeyin iyi olduğu yargısına varıyorum,'
der Oidipus, bu söz kutsaldır. İnsanın vahşi ve
sinirli evreninde çınlar. Her şeyin
tükenmediğini, tüketilmediğini öğretir. Bu
dünyaya doyumsuzluğumuz ve yararsız
acılardan hoşlanmamız yüzünden gelmiş bir
tanrıyı kovar bu dünyadan. Yazgıyı bir insan işi
yapar, insanlar arasında sonuçlandırılacak bir
işe dönüştürür."
Her biri suçu diğerinin üstüne attığı ve kendi saldırganlıklarını diğerinin saldırganlığıyla haklı çıkarttığı için birisini öldüren şey, diğerini de öldürüyor. Tüm bunlar olurken temel sorumluluklar için verilen bitimsiz kavga anlamını yitiriyor. Ve birbirlerine benzer, aynı zamanda da farklı ama aynı ölçüde saygı duyulası iki halk kesimi bir arada yaşamayı beceremedikleri için kendilerini yüreklerindeki onmaz kızgınlıkla bir arada ölmeye mahkûm ediyor.