Şiirlerinde asıl adını mahlâsı olarak kullanan divan şairlerinden Ahmed-i Dâ'î aslen Germiyanlıdır. Onun, Sultân I. Murâd, Germiyan Beyi II. Yakûb, Yıldırım Bâyezîd'in oğlu Emîr Süleymân (1402-1410) ve II. Murâd (1421-1451) devirlerini gördüğü bilinmektedir. Babasının adı İbrâhim, dedesinin adı Mehmed'dir. Kaynaklarda Dâ'î'nin bir süre Germiyan'da kadılık yaptığı, hatta bu görev esnasında muhtemelen Germiyan Beyi Süleymân Şâh'ın kızı ile Yıldırım Bâyezîd'in 779/1377-1378 yılında gerçekleşen düğün törenlerine de şahitlik ettiği kayıtlıdır (Gelibolulu Âlî 1277: 130; İsen 1998: 118). Süleymân Şâh'ın 1387 yılında ölümü üzerine yerine geçen II. Yakûb (1387-1390), kısa süren saltanat yıllarında şairi himayesi altına aldı. Ancak bu beraberlik çok uzun sürmedi. Yıldırım Bâyezîd'in II. Yakûb'u mağlup ederek Germiyan topraklarını Osmanlı ülkesine katmasıyla birlikte Dâ'î de büyük ihtimalle Kütahya'da tanıştığı Emîr Süleymân'ın yanına gitti. Emîr Süleymân bu yıllarda Edirne sarayında olduğuna göre Dâ'î'nin de onun yanında bulunduğu söylenebilir. Cömertliği ile tanınan Emîr Süleymân'ın Edirne sarayındaki meclislerinde Ahmed-i Dâ'î, Şeyhî, Ahmedî ve Hamzavî gibi genellikle Kütahya'dan Edirne'ye gelen şairlerden müteşekkil bir şiir mahfeli de oluştu. İşte bu kültür ve sanat ortamında Dâ'î, meşhur eseri Çeng-nâme'yi yazdı (808/1405-06) ve Emîr Süleymân'a takdim etti. Aynı şekilde Dîvân'ında da Emîr Süleymân adına kaleme aldığı şiirlerin bulunduğu görülmektedir. Emîr Süleymân'ın 812/1409-10'de öldürülmesi üzerine Çelebi Mehmed'in himayesine girdiği, Dâ'î'nin Çelebi Mehmed'e sunduğu cülûsiyye kasidesinden anlaşılmaktadır. Dâ'î, aynı yıllarda yazdığı Farsça şiirlerini bir Dîvân'da toplayarak Veziriazam Osmancıklı İmâm-zâde Hâcı Halîl Paşa'ya sundu. Bir ara sarayda Çelebi Mehmed'in oğlu Şehzâde Murâd'a hocalık da yapan Dâ'î, Ukûdü'l-Cevâhir adlı Arapça-Farsça sözlüğünü adı geçen şehzade için bu dönemde kaleme aldı. 824/1421 yılında Çelebi Mehmed'in vefatı üzerine Sultân II. Murâd'ın himayesine giren şair, Tezkiretü'l-Evliyâ adlı eserini aynı devrede yazdı. Bunlar, onun iyi bir öğrenim görerek yetiştiğini göstermekteyse de öğrenimini nerede yaptığı ve kimlerden ders aldığı konusunda eldeki bilgiler yetersizdir. Ahmed-i Dâ'î'nin, 824/1421'ten sonra vefat ettiği sanılmaktadır. Bugün Bursa'da onun adıyla anılan bir cami, bir mahalle ve bir de hamam bulunmaktadır. Kesin olarak bilinmemekle birlikte cami yakınlarında Ahmed-i Dâ'î'ye atfedilen bir de mezar vardır.

Title:

Divan Şairi