Hakkında
Dadaloğlu, (gerçek adı: Veli) Osmanlı Devleti'nin Anadolu Türkmenlerini iskan politikasına tepki olarak tanınmış bir Halk ozanıdır. 18. yüzyılın son çeyreğinde Kayseri'nin Tomarza ilçesinde doğup 19. yüzyılın ortalarında öldüğü bilinmektedir. Doğum ve ölüm tarihleri hakkında kesin bilgi yoktur.
Dönemi
Osmanlı İmparatorluğu'nda iki ayrı edebiyat çeşidi vardı. Saray Edebiyatı ve divan edebiyatı Osmanlı Türkçesi, Farsça ve Arapça kelimelerin harmanlanmış hali ile yazılıyordu. Bu dil, günlük konuşmada kullanılmıyordu ve nüfusun çoğu için anlaşılabilir değildi. Folklor edebiyatının bilinen en yaygın türü koşma adlı şiir türüdür. Koşma şiir türünün özel bir ezgiyle söylenine ise Varsağı denirdi.
Biyografi
Dadaloğlu güney Anadolu'da (Nur Dağları ve muhtemelen Toros Dağları) dağlık bölgelerde yaşıyordu. Diğer adı Veli idi. Bu isim şairlerin kullandığı mahlas (takma ismi) ismiydi. Oğuzların Avşar boyundandı. Osmanlı Devleti'nin konar-göçer Avşar, Karsantı, Sırkıntı, Bozdoğan, Kırıntı, Berber, Menemenci gibi Türkmen aşiretlerini yerleşik hayata geçirmek için verdiği uğraş, yer yer başkaldırılara ve çatışmalara neden olmuştur. Dadaloğlu'nun şiirleri, yerleşik hayata geçmek istemeyen Türkmen aşiretlerinin sesi ve sözlü tarihi sayılabilir. Bu itirazlardan dolayı Osmanlı Avşarlara tarım arazileri verdi. Ama o yinede kabile üyelerinin en geleneksel göçebe yaşam tarzını tercih ve Osmanlı yüksek komutanı karşı mücadele etti.
Dadaloğlu mücadelesini şiirlerinede yansıtmış, halkının duygularını ve tepkilerini konu almıştı. Bunun için şu sözleri söylemiştir;
Ferman padişahınsa, Dağlar bizimdir...
Mücadelenin sonunda, nihayet Osmanlı hükümeti halkı yerleşik yaşamaya ikna etti. Yeni yerleşkeler İç Anadolu'da, eski alanın kuzeyinde oldu. Dadaloğlu Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Kavaklıpınar köyünde ölmüştür.
Unvan:
Türk Ozan, Şair.
Okurlar
32 okur beğendi.
44 okur okudu.
27 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
Aslı kurt yavrusu yine kurt olur…
Aşağıdan Yusuf Paşam geliyor
Düşmanına karşı koyan mert olur
Şahin kocasa da vermez avını
Aslı kurt yavrusu yine kurt olur
~DADALOĞLU
Ağlayı ağlayı Dadal’ım söyler
Vefasız dünyayı şu insan n’eyler
Bir yiğidi bir kötüye kul eyler
Şimdiden sonra yaşaması güç oldu
Derviş Paşa yaktı yıktı illeri
Soldu bütün yurdumuzun gülleri
Karalar giydik de attık alları
Altınımız geçmez akça tunç oldu
Yedi iklim dört köşeyi dolandım
Meğer dünya her tarafta bir imiş
Ben dünyayı Al’Osman’ın sanırdım
Meğer dünya dört sultanlık yer imiş
.
.
.
dadaloğlu’m der ki sözüm vasiyet
Benim sözüm dinleyene nasihat
Besmelesiz kazanılmış piç evlat
O da dünyasına ziyankar imiş
Kin, acı, ölüm, savaş, sefalet… Sözün bittiği yer.
Aşiret beyleri zaman zaman birbirleriyle kavga ettikleri gibi, bazen birleşerek hükümete karşı isyan ettikleri olurdu.Hükümete asker ve vergi vermezlerdi. Buralarda hüküm süren Kozanoğullarının, İngilizlerin de teşvikiyle bir gün istiklal peşinde koşup kendi başlarına bir hükümet kurmasından bile korkuluyordu. Bu yüzden, kozan ve çevresinin uslandırılmasıyla göçebeliği bırakmalarına karar verilmiş; “Fıkra-i Islahiye” adıyla bir ordu kurulmuştu. Yukarıda adı geçen Cevdet Paşa da bu fırkanın komiserliğine tayin edilmişti. Fıkra-i Islahiye Kumandanı Derviş Paşanın iyi iradesiyle fazla kan dökülmeden aşiretlerin isyanı bastırılmış, bir kısımı başka yere gönderilerek yerleştirilmiştir. (1868) Bu son olaydan sonra, derebeylerin nüfuzu kalmadı. Bu arada Dadaloğlu’nun aşireti Avşarlar da Sivas’ın Aziziye İlçesinin Sindel Köyüne yerleştirildi. Bu son dövüşün acılarını Dadaloğlu, içli sazını tellerinde dile getirmiştir. Türkülerinde onun hayalini görür gibi oluruz. Bir elinde sazı, bir elinde tüfeği, tepeden koşarak aşiret ellerini savaşa teşvik ederken Osmanlıya hıncını haykırır:
Kaypak Osmanlılar size aman mı
Biraz sonra:
Şahtan ferman, Türkmen göçünce
Daha da Osmanlıya aman mı!
İletiler
Herkese selamün aleyküm,
Aranızdan bir kişiye aşağıda yer alan eserlerden birini hediye etmek istiyorum. Eseri yorumda belirtmeniz kafidir, hayırlısı olsun şimdiden herkes için.
Açıklanma Tarihi: 05.01.2024
Eserler:
1. 
Bir Kitap Bir Balta
2. 
Haliç İle Çepeçevre İstanbul
3. 
Yakınlık
4. 
Ruhun Dirilişi
5. 
Uhud Gazvesi
6. 
Sana Benzer Güzel Olmaz
7. 
Hadislerle Hz. Ali
8. 
Şehirde Köşe Bucak
9. 
Bütün Nehirler Bizimdir
10. 
Dadaloğlu
11. 
Delilik Ülkesinden Notlar
12. 
Ötekini Kovmak
Kalktı göç eyledi Avşar elleri
Ağır ağır giden eller bizimdir
Arap atlar yakın eder ırağı
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir... 
Dadaloğlu
Kulak verdim dört koşeyi dinledim
Meğer gıybetimi eden coğ imiş
Çok yaşayıp mihnet ile ölmeden
Az yaşayıp dem sürmesi yeğ imiş
Dadaloğlu
Yorumlar ve İncelemeler
