Ergani ilçesinde doğdu. Ergani’nin eski belediye başkanlarından Zülfükar Sönmez'in oğludur. İlkokulu İnkılap İlkokulunda, ortaokulu Ergani Ortaokulunda okudu. Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesini bitirdikten sonra İstanbul İktisat Fakültesinden başladığı yüksek öğrenimini, İstanbul Yüksek Gazetecilik Enstitüsü ile bir yıl arayla (1964-1965) birlikte tamamladı. Kasımpaşa Piyale Paşa İlköğretim okulunda yaptı. 1965 yılında Türkiye İş Bankası İstanbul Şişli Şubesinde bir yıl çalıştıktan sonra Almanya’ya giderek çeşitli fabrikalarda işçi olarak çalıştı. 1971'de Türk çocuklarına eğitim vermek üzere öğretmen olarak tayin edildi ve bu görevini yirmi altı yıl sürdürdü. Almanya’da bulunduğu süre içinde çeşitli sendika, dernekler ile Alman Komünist Partisinde aktif görevler üstlendi.