About
Ertuğrul Danık 26 Kasım 1962 tarihinde İlköğretim müffetişi olan babasının görevinden dolayı ailesinin dördüncü çocuğu olarak Ankara’da dünyaya gözlerini açmıştı. 1980’li yıllarda kaydını yaptırdığı Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi bölümünde öğrenciyken başlayan Dersim ve Harput’un tarihsel ve kültürel mirasına olan ilgisi ölümünden önceki son görevi olan Cumhuriyet ve Kurtuluş Müzeleri Müdürü iken de sürdürmüştü. Danık’ın çalışmaları sadece Dersim’de değişik kültürlere ait eski yerleşim ve yapılar değildi. O aynı zamanda Dersim ve Alevi mitolojisi, Dersim’de Hristiyan misyonerliği ve Dersim 38 ile ilgili araştırmalarda yaptı. Tüm bu çalışmalarını kitap ve makale olarak çeşitli yerlerde yayınladı. Aynı içerikli kimi araştırmaları ulusal ve uluslararası sempozyumlarda yer buldu. Kendisine ait yayınlanmış sekiz adet kitabı bulunmaktadır. Yayınlanmış sekiz kitabı arasında Harput ile ilgili iki çalışması göze çarpar ki Ortaçağ’ın ve Osmanlı Dönemi’nin önemli bu yerleşimini arkeolojik ve tarihsel açıdan bütün yönleriyle irdelemeyi başarmıştır. Tunceli’deki koç ve mezar taşlarını ele aldığı kitabı aradan uzun zaman geçmesine rağmen halen kaynak olma niteliğini koruya gelmektedir. Danık’ın çalışmalarının asıl önemi daha önce bazı Avrupalı gezginlerin notlarından başka pek bir veri bulunmayan bu coğrafyanın uzak tarihine ilişkin birçok yeni bilgi sağlamasından kaynaklıdır. Bununla birlikte bölge ile ilgili eskimiş bilgi ve görüşlerin düzeltilmesine de aracı olmuştur. Çalışmalarının verimli olmasında yürüttüğü yüzey araştırmalarının büyük payı vardır. Kültür Bakanlığı’nda müze araştırmacısı olarak görev yaptığı yıllarda çeşitli kazı ve araştırmalarda bakanlık temsilcisi olarak görev yaparken, 1995-1999 yılları arasında yüksek lisans tezinin bağlamına da uygun olarak “Ortaçağ’da Harput” adlı yüzey araştırma programının başkanlığını yürüttü. 2000 yılında yüzey araştırmasının kapsam ile içeriğini genişletip, “Yukarı Fırat Bölgesi Arkeolojik Yüzey Araştırması” projesinin başkanlığını yürütmeye başladı. 2007 yılında Kültür Bakanlığı’nın bürokratik engellemeleri nedeniyle yüzey araştırmasını fiilen sonlandırmak zorunda kaldı. Araştırma başkanlığını yaptığı yüzey araştırmasında Elazığ ve Tunceli bölgesinde yer alan çok sayıda bilinen ya da bilinmeyen kale, höyük, düz yerleşim, tepe üstü yerleşim, yamaç yerleşimi, nekropol alanı, tümülüs, koç ve at şekilli mezar taşları, köprü, antik yol, çeşme, kaya mezarı, kilise gibi taşınmaz kültür varlıklarının tespit ve belgeleme çalışmaları ile birlikte, “Harput Artuklu Sarayı” ve “Vasini Antik Yerleşimi”nin bilim dünyasına tanıtımını gerçekleştirdi. Tunceli’de Anbar, Sinan Urartu yerleşimlerinin saptanmasının yanı sıra Elazığ’da Eski Tunç Çağı’ndan beri iskân gören höyüklere ait yeni bilgiler sağladı. Başta Ortaçağ olmak üzere Yukarı Fırat bölgesinin tarihsel coğrafyası konusunda önemli katkılarda bulundu. Mazgirt Elti Hatun Camisi ve Türbesi’nin Mengücekli Beyliği’ne ait olduğuna yönelik güçlü kanıtlar topladı. Danık’ın uzmanlık alanı olan Orta çağ ile ilgili çalışmaları derin ve kapsamlı bir düşünce sistematiğine sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Bir yan olarak uğraştığı Dersim yakın tarihi, kültürü ve mitolojisiyle ilgili çalışmaları çeşitli bilimsel içerik taşımakla birlikte vardığı sonuçlar tartışmaya açıktır. Dersim inançları üzerindeki Türkmen etkisinin ağırlığına yönelik getirdiği bakış açısı benimle olan tartışmalarının merkezini oluşturmaktaydı. Konu üzerindeki makaleleri kısmen de olsa farklı bağlantıları ortaya koyması bakımından önemlidir. Danık’ın erken kaybetmemizin Dersim araştırmaları için asıl kaybı, onun ilerleyen yıllarda araştırmalarını olgunlaştırıp esaslı çalışmalar yapmasına alıkoymasından kaynaklanmaktadır. Bölgedeki güvenlik koşullarının iyileşmesi ile birlikte daha rahat çalışma koşullarını doğurması daha önce kayıtlara geçmemiş yerlere gidilmesinde ve incelenmesinde hatırı sayılır avantajlar sağlamıştır. Ancak Danık’ın ölümünden önceki sağlığı ile ömrü bunları değerlendirmesine ne yazık ki olanak tanımamıştır.
Öğrenme ve yeni kaynaklar elde edinme de özverili çabalarıyla genç araştırmacılara örnek olmuş olan Danık, bir zamanların Dersim’ini aydınlatmaya her zaman için ışık tutan bir fener olmaya devam edecektir.
Arkeolog Serkan Erdoğan
Title:
Yazar, Araştırmacı, Müze Müdürü
Birth:
Ankara, Türkiye, 26 November 1962
Death:
Ankara, Türkiye, 1 November 2008
Readers
1 readers read.
2 readers will read.
Quotes
Henüz kayıt yok
Updates
Henüz kayıt yok
Comments and Reviews
