Sınıfsız toplumlarda, hatta dini yabancılaşmanın her zaman ortaya çıktığı mevcut komünist rejimler de bile 'mistik öğeler' den tümüyle arındırılmış bir üretim süreci asla görülmedi.
Oysa insan ve dünya konusunda son sözü söylemek umudu nasıl asla gerçekleşmeyecek bir şey ise;
Tanrı konusunda da nihai gerçekliğe ulaşmak düşüncesi çelişkilidir.
Eski Sovyet filmlerinde geri kalmış bölgelerdeki köylülerin, hayatlarını değiştiren esrarlı güçler olarak telakki ettikleri traktörü veya makineyi tarımda kullanırken oldukça dindar, sofuca tavır takındıkları görülür.