Ancak, ne var ki, Marx'ın tarih anlayışı Hegel'in tarih anlayışından çok farklıdır. Şöyle ki, Hegel tarih deyince geçmişi anlar ve onu açıklamak ister. Marx ise tarih deyince, geleceği anlar ve geleceğin oluşumunun diyalektik kural ve şemalarını saptamak ister. Bunu başka türlü söylersek: Hegel geçmişe dönüktür, Marx ise geleceğe dönüktür.